X4L - wzmacniacz z DSP z serii X
Biznes „nagłośnieniowy” – w porównaniu z innymi dziedzinami techniki (np. przemysłem samochodowym, czy ...
Jeff Wayne wybiera immersyjny system odsłuchu dousznego firmy KLANG na potrzeby realizacji widowiska "War of the Worlds".
Album War of The Worlds Jeffa Wayne’a, który jest symfoniczną adaptacją klasycznej powieści H.G. Wellsa utrzymaną w stylu rocka progresywnego, został wydany w 1978 r. i od tego czasu sprzedał się w milionach egzemplarzy na całym świecie. Był to pierwszy album nagrany na 48 śladach, a w jego powstawaniu brało udział wielu znanych muzyków, takich jak Justin Hayward, Phil Lynott, Julie Covington i David Essex. Ponadto na albumie swojego głosu udzielił legendarny walijski aktor Richard Burton. Na przestrzeni lat trasy z widowiskiem War of the Worlds spotykały się z dużym uznaniem krytyki i entuzjastycznym przyjęciem publiczności, a w głównych rolach występowały takie znakomitości jak Russel Watson, Jason Donovan, Ricky Wilson czy Joss Stone. W 2018 r. Jeff Wayne stanął na podium dyrygenckim, by pokierować najnowszą wersją widowiska podczas trasy po Wielkiej Brytanii. Ośmiu wokalistom towarzyszył 9-osobowy zespół rockowy i 36-osobowa orkiestra, tworząc spektakularne widowisko, które wypełniało po brzegi widownie w całych Stanach Zjednoczonych.
Jeśli chodzi o techniczną stronę produkcji, to z okazji 40. rocznicy powstania kultowego arcydzieła Jeff Wayne postanowił rozszerzyć ekipę o nowego członka, który według jego słów dał „dodatkowy wymiar” całemu przedsięwzięciu. Tym nowym członkiem ekipy jest KLANG — pierwsza na świecie prawdziwie immersyjna technologia miksowania odsłuchu dousznego 3D. Jeff poznał KLANG za sprawą pracującej przy widowisku doświadczonej realizatorki monitorów Becky Pell, która wcześniej przetestowała możliwości nowego systemu podczas trasy z Anastacią. Becky tak opowiada o swoich doświadczeniach:
„Po raz pierwszy zetknęłam się z technologią KLANG, gdy Karrie Keyes z organizacji Soundgirls poprosiła mnie, abym napisała artykuł o psychoakustyce z naciskiem na omówienie technologii KLANG i odpowiedź na pytanie, jak mogłaby ona pomóc realizatorom monitorowym i muzykom. Chętnie się tego podjęłam i zapytałam ludzi z firmy KLANG, czy nie mogłabym wziąć ze sobą w trasę (z Anastacią) systemu demo, aby go wypróbować i się wdrożyć. Byłam pod wielkim wrażeniem produktu, zarówno pod względem brzmienia, jak i możliwości twórczych. Co więcej, stworzona przestrzeń pozwoliła mi zredukować główne elementy miksu, tj. wokal dla piosenkarki czy klik dla perkusisty, aż o 6 dB. Ma to wielkie znaczenie dla ochrony słuchu. Spodobało mi się również, że jest to bardzo naturalny sposób słuchania. Technologia Klang opiera się na słyszeniu binauralnym, czyli naturalnej percepcji dźwięków, więc jest znacznie mniej męcząca dla mózgu i uszu niż słuchanie dźwięku stereo, który jest bardzo nienaturalny. Wszystko to sprawiło, że uznałam technologię Klang za idealną dla miksu Jeffa.”
Becky zagadnęła Jeffa przed trasą i zasugerowała, aby przesłuchał demo KLANG i porównał dźwięk 3D z dźwiękiem stereo. Od razu podchwycił pomysł, uznając, że proponowane rozwiązanie przestrzenne byłoby bardzo korzystne. Becky szerzej wyjaśnia rolę technologii KLANG w War of the Worlds:
„Projekt War of the Worlds jest dużo bardziej skomplikowany niż przeciętna rockandrollowa trasa. Jeff stworzył pięknie wyprodukowany album, a moim zadaniem jest odtworzenie go w jak najwierniejszy sposób. Kiedy Jeff dyryguje, chce słyszeć muzykę w całości. Zdumiało mnie, jak wiele jest tam informacji — na miks stereo składa się 168 wejść — i pomyślałam, że KLANG może mi pomóc w uzyskaniu przestrzeni łączącej w sobie wszystkie te elementy, stworzyć trójwymiarowość, a jednocześnie znaleźć separację. W przypadku produkcji Jeffa KLANG okazał się prawdziwym strzałem w dziesiątkę.”
Miks dla Jeffa odzwierciedla w pełni jego dzieło, a każdy aspekt jest tu wyraźnie słyszalny. Miks 3D KLANG pozwala na rozmieszczenie elementów związanych z percepcją dźwięku, czyli efektów i dźwięku przestrzennego, niżej i z tyłu lub z boku, a bardziej krytycznych, czyli tych na których koncentruje się dyrygent, wyżej i z przodu. Jeff zdecydowanie uważa technologię KLANG za znaczące udogodnienie:
„Kiedy dyryguję, mam po jednej stronie zespół, a po drugiej symfoniczną orkiestrę smyczkową. System KLANG, nie tylko dostarcza dobry miks, ale rozmieszcza elementy w sposób bardzo podobny do tego, w jaki je widzę. Uzyskiwany efekt ma w sobie więcej życia, jest bardziej trójwymiarowy. Czuję większy balans, więc jakość dźwięku jest na zupełnie innym poziomie niż wcześniej. Chciałbym używać systemu KLANG podczas wszystkich występów live”.
W praktyce KLANG jest łatwy w użyciu, co potwierdza Becky:
„System jest bardzo przyjazny dla użytkownika, a jego konfiguracja zajmuje dosłownie kilka minut. Po podłączeniu właściwie nie muszę o nim myśleć. Mam na ekranie komputera ikonkę, ale obecność systemu nie wpływa na sposób, w jaki miksuję — on sobie jest, odpowiednio ustawiony, i tworzy mnóstwo wspaniałej przestrzeni!”
Zastosowanie systemu KLANG w produkcji War of The Worlds doskonale ilustruje sposób, w jaki ta najnowocześniejsza technologia może pozwalać użytkownikowi korzystać z nawet najbardziej skomplikowanego miksu w wybrany przez niego sposób i bez żadnych kompromisów. Jeff Wayne potwierdził, że chce nadal korzystać z odsłuchu dousznego KLANG i prawdopodobnie podpisałby się pod zdaniem Becky Pell, że wrócić do stereo byłoby jak „latać klasą business, a potem przesiąść się do economy…”. Dla Becky, topowej realizatorki dźwięku z godną do pozazdroszczenia listą osiągnięć, KLANG jest zdecydowanie technologią przyszłości. Ostatnie słowo należy do człowieka, którego wizja od czterdziestu lat cieszy oczy i uszy milionów słuchaczy.
Jeff Wayne podsumowuje: „Ten system pozwala uzyskać dodatkowy wymiar. Biorąc pod uwagę rozmieszczenie przestrzenne, trudno zrozumieć dlaczego ktokolwiek — zespoły, artyści solowi z akompaniamentem muzycznym czy twórcy jakiegokolwiek widowiska — mieliby nie skorzystać z możliwości, jakie daje KLANG.”
Dziękuję Andy’emu Hufferowi z HD Pro Audio UK za zapewnienie logistyki i wsparcia