Soundcraft Vi3000. Cyfrowa konsoleta all-in-one

A że przy okazji szkoleń-prezentacji prowadzonych przez firmę ESS Audio, dotyczących tego stołu, nadarzyła się sposobność spokojnego poobcowania sam na sam z Vi3000, wreszcie możemy podzielić się z Czytelnikami informacjami na jej temat „z pierwszej ręki” i wrażeniami „na gorąco”.

KONSTRUKCJA I MOŻLIWOŚCI

Soundcraft Vi3000 miał swoją premierę na targach Prolight + Sound w ubiegłym roku, minęła więc właśnie rocznica, odkąd pojawił się na rynku. Przez ten rok zyskał sobie już spore grono sympatyków i wcale pokaźną gromadkę zadowolonych posiadaczy, również w Polsce. Choć z wyglądu przypomina Vi4, to jednak jego możliwości i funkcje różnią się od „czwórki”. Najważniejsze zmiany w stosunku do konsolet ze „starej” serii Vi to 40-bitowy, zmiennoprzecinkowy silnik DSP SpiderCore oraz nowe interfejsy 3D Vistonics. Kolejna istotna zmiana to fakt, iż jest to konsoleta stand-alone, albo all-in-one – w obudowie, która do tej pory mieściła tylko sterownik (w Vi4), znajduje się teraz również cała obróbka oraz spory komplet wejść i wyjść.

Nie mamy więc dodatkowego localracka z DSP, a i cyfrowy stage-rack też nie jest niezbędny (aczkolwiek jest oczywiście możliwość współpracy konsolety z takowym urządzeniem, jeśli chcemy uniknąć analogowej transmisji sygnałów ze sceny do FOH-u i odwrotnie).

Konsoleta obsługuje maksymalnie 96 kanałów, miksowanych do 24 szyn wyjściowych (wszystkie mogą być mono lub stereo, nie tracąc w tym drugim przypadku nic z tej liczby), i dysponuje 16 grupami VCA.

Jeśli chodzi o wejścia i wyjścia, to stół ma „na plecach” slot na cztery 16-kanałowe karty wejściowe lub wyjściowe. W standardowej konfiguracji Vi3000 dysponuje 48 gniazdami sygnałów wejściowych i 16 wyjściami – oczywiście wszystkie XLR. Nic jednak nie stoi na przeszkodzie, aby mieć np. 32 wejścia i 32 wyjścia, albo 64 wejścia i 0 wyjść analogowych. Mikser ma też wbudowany port Dante, a także MADI (do transmisji wielokanałowej, np. w celu rejestracji lub przesłania sygnałów do wozu transmisyjnego) oraz wejścia i wyjścia cyfrowe AES/EBU. Oferuje także cztery sloty dla opcjonalnych kart, pozwalających na komunikację za pomocą wielu różnych protokołów i formatów (więcej o tym za moment). Oprócz wbudowanych procesorów efektowych Lexicona konsoleta może współpracować z wtyczkami Universal Audio, dzięki modułowi Realtime Rack. To taki „overview” w telegraficznym skrócie, czas na nieco bardziej konkretne informacje.

POLE ROBOCZE

Nie będę się tu wdawał w szczegółowy opis, co mieści się na panelu roboczym Vi3000 i do czego służy każdy przycisk i pokrętło – a jest ich całkiem sporo, jak na stół cyfrowy. I nawet nie chodzi tu o liczbę stron, ile musiałby zajmować ten artykuł, aby to wszystko pomieścić. Wytłumaczenie jest trywialne – jest to niemalże w 100-procentach to samo, co w Vi4, a ze stołami Vi4 czy Vi6 miał już do czynienia jeśli nie każdy „poważniejszy” realizator, to na pewno drastyczna większość. Ale dla usystematyzowania faktów, oraz dla tych nielicznych, którzy nie mieli okazji pracować na „większych” Vi, kilka podstawowych informacji.

Vi3000 dysponuje w sumie 36 zmotoryzowanymi tłumikami o długości 100 mm – 24 z nich obsługuje kanały wejściowe, zaś 12 wyjścia. Z tego 8 przeznaczonych jest dla szyn wyjściowych, 3 dla sum głównych LRC i 1 dla monitorów A i B. 24 tłumki wejściowe pogrupowane w 3 bankach po 8 fejderów mają 4 stałe warstwy (A/B/ C/D), co daje nam łącznie 96 wejść, zaś 8 tłumików szyn wyjściowych pogrupowanych jest w 3 stałe warstwy (A/B/C).

Czterem 8-fejderowym bankom „przypisane” są 4 ekrany 3D Vistonics – 3 dla kanałów wejściowych i 1 dla wyjść. Interfejs Vistonics stanowi główny element filozofii działania Vi3000 (jak i poprzednich modeli Vi), zapewniając dostęp do wszystkich funkcji, z maksymalnym zakresem informacji i widocznością. W każdy ekran Vistonics wbudowano 16 przełączników i obrotowych enkoderów, a zatem regulacji dokonuje się tam, gdzie pada wzrok. Funkcje oznaczone są kolorami, zmieniającymi się wraz z przełączeniem trybu pracy, do czego wystarczy jedno dotknięcie ekranu.

 

VISTONICS

Wirtualny „Channel strip” wyświetlaczy 3D Vistonics ma 6 modułów, wywoływanych stuknięciem palcem w ikonkę danego modułu, dla wybranego kanału/ szyny wyjściowej (tutaj znów żadnych zmian w stosunku do Vi4 i Vi6). Niebieski ekran konfiguracji i komutacji wejść pozwala regulować opóźnienia wejściowe, wzmocnienie sygnałów mikrofonowych, cyfrowy trim oraz częstotliwości pracy filtrów górno- i dolnoprzepustowych, a także komutować wejścia do kanałów, nadawać kanałom nazwy i łączyć je w pary stereo.

4-pasmowy, w pełni parametryczny korektor prezentowany jest wraz z ustawieniami wzmocnienia/tłumienia, częstotliwości oraz Q (dobroci) filtrów, ekran główny zaś wyświetla wynikową krzywą korekcji. Dla ułatwienia częstotliwość filtrów odwzorowana jest na skali przypominającej tę znaną z odbiorników radiowych, zaś pasma HF i LF mogą być przełączane w tryb półkowy.

Sekcja dynamiki steruje pracą bramki szumów – czasem ataku, podtrzymania i zwolnienia, a także funkcją kluczowania z filtrowaniem. Bramkę można zamienić na De-Esser. Pracujący w łańcuchu z bramką w pełni funkcjonalny kompresor mapuje wskazania redukcji poziomu na miernik LED w sekcji tłumika i pozwala regulować próg zadziałania, współczynnik kompresji oraz czas zwolnienia, niezależnie od sekcji limitera, a także ogólną kompensację wzmocnienia.

Dwie sekcje wysyłek zapewniają dostęp do ustawień komutacji i sterowania szynami wyjściowymi, zgrupowanymi w dwóch bankach. Tryb All Busses pozwala wyznaczyć każdą szynę jako Aux, Group lub wyjście matrycowe. W dalszej kolejności znajdują się kontrolki włączania i wyłączania szyn, z regulacją poziomu i indywidualnym przełączaniem przed lub po tłumiku, a także przed korekcją lub kompresorem.

I wreszcie ostatnia, żółta sekcja toru zawiera kontrolki Pan, Insert oraz wyjść Direct, z możliwością wyboru panoramowania LR oraz C lub LCR. Punkty insertowe można lokować przed lub po korekcji/dynamice lub po tłumiku, wysyłki na wyjścia Direct zaś przed filtrami, przed lub po korekcji/dynamice oraz po tłumiku.

Kolejny „ficzer”, dobrze znany użytkownikom cyfrowych Soundcraftów (nie tylko z serii Vi, ale również i Si), to Fader- Glow, którego oczywiście nie mogło zabraknąć i w Vi3000. Jest to eleganckie remedium na dezorientację związaną z wieloraką funkcjonalnością tłumików. Funkcja ta polega na podświetlaniu toru tłumika kolorami odpowiadającymi barwom na ekranach Vistonics, dzięki czemu informacja jest widoczna już na pierwszy rzut oka. Wyjścia matrycowe, wysyłki na tłumikach, grupy VCA, korekcja graficzna – od razu widać, jaką funkcją steruje dany tłumik.

MIKSOWANIE

Jak wspomniałem, Vi3000 oferuje 24 stereofoniczne szyny miksowania. Oczywiście nic nie stoi na przeszkodzie, aby – jeśli takie mamy życzenie – część z nich lub wszystkie były skonfigurowane jako „zwykłe” szyny mono. Jednak w przypadku gdy chcemy używać miksera jako konsoletę monitorową, a „nasi” artyści (co powoli staje się normą) używają bezprzewodowych systemów dousznych, możliwość miksowania do szyn stereo, bez konieczności parowania wyjść monofonicznych (co powoduje zmniejszanie liczby dostępnych niezależnych szyn wyjściowych), jest nie do przecenienia.

Inną właściwością Vi3000, z której na pewno ucieszą się monitorowcy, jest możliwość wyboru punktu z łańcucha audio, z którego będzie pobierany sygnał do wysyłki AUX. Wysyłki mogą pracować przed korekcją, przed kompresorem, a także przed lub po tłumiku – w każdym kanale na danej szynie niezależnie. Nie musimy więc AUX-ów konfigurować globalnie – możemy dla wybranego AUX-a mieć z jednego kanału wysyłkę przed korektorem, a dla innego już po korekcji, ale przed kompresorem, a jeszcze dla innego po całej obróbce.

Kolejny „ficzer” wywołujący uśmiech na twarzy monitorowców to tryb Aux VCA. W tym przypadku tłumiki główne VCA pozwalają sterować wysyłkami aux z przypisanych kanałów w danym miksie, a FaderGlow podświetla je na biało, sygnalizując włączenie trybu VCA dla bieżącego miksu. Realizator odsłuchów może zachować kontrolę nad istotnymi elementami globalnymi, takimi jak poziom sygnału z mikrofonów ambientowych, mając jednocześnie wyodrębniony miks monitorowy i sterując grupami źródeł w bieżącym miksie przy użyciu Aux VCA. Niebieskie podświetlenie FaderGlow informuje, że VCA reguluje globalny poziom kanału we wszystkich miksach.

Wykonawcy korzystający z odsłuchów dousznych lubią słyszeć publiczność w przerwach pomiędzy utworami. Vi3000 zaopatrzono w funkcję zewnętrznego sterowania bramką lub duckerem z poziomu szyny w konsolecie. Wystarczy zatem zainsertować ducker w torze mikrofonu ambientowego i skonfigurować sterowanie nim z zewnątrz, z szyny LR lub szyny zapasowej. Dzięki temu słyszalność odgłosów z widowni będzie automatycznie wzrastała, gdy tylko muzycy przestaną grać.

FX I GEQ

Sekcja FX to cztery niezależne procesory multiefektowe Lexicona, z których każdy oferuje 14 efektów pogłosowych, 7 delay’ów i 8 pitch-shifterów, komutowane do kanałów wejściowych, wyjść AUX i/lub insertów w kanałach. Dodatkowo na każdej szynie wyjściowej dostępny jest tercjowy korektor graficzny BSS, a włączenie trybu GEQ sygnalizowane jest czerwonym podświetleniem tłumików.

Gdyby jednak komuś było mało, użytkownicy Soundcraftów z serii Vi mają możliwość korzystania w swojej pracy z potężnych narządzi, jakimi są plug-in’y firmy Universal Audio. Mowa oczywiście o urządzeniu zwanym Soundcraft Realtime Rack, będącym owocem współpracy Soundcrafta właśnie z Universal Audio. Dostępne są dwie wersje: Realtime Rack Core, z 14 klasycznymi wtyczkami Harmana i UAD, oraz Realtime Rack Ultimate z 74 pluginami – w większości pochodzącymi z katalogu UAD. Latencja przy częstotliwości próbkowania 48 kHz wynosi mniej niż 2 ms, zaś system CUE/Snapshot w konsolecie umożliwia zapisywanie i przywoływanie snapshotów.

TYŁ

Jak już pisałem, konsoleta wyposażona jest w zestaw niezbędnych wejść i wyjść, które znajdują się (oprócz słuchawkowego i USB) na panelu tylnym. Wejścia i wyjścia analogowe możemy konfigurować wg. potrzeb za pomocą kart wejściowych lub wyjściowych, mając do dyspozycji maksymalnie 64 „przeloty”. Oprócz również wspomnianych wcześniej dodatkowych złączy sygnałowych – Dante, MADI, AES – a także ethernetowego oraz DVI (do podłączenia dodatkowego monitora) mikser dysponuje dwoma slotami na karty rozszerzeń. A wybór tychże jest przebogaty, dzięki czemu stół może współpracować niemalże ze wszystkim (no, może oprócz ekspresu do kawy ☺). Mamy więc karty Dante, MADI, RockNet, AES/EBU, EtherSound, CobraNet, A-Net, BLU Link, Dolby E, 3G SDI I ADAT – nielicha kolekcja, prawda?

Dzięki owym slotom i kartom MADI nie jesteśmy tylko „skazani” na wejście/wyjścia analogowe w mikserze – dostępny jest opcjonalny, zdalny stagebox, wyposażony w 64 analogowe wejścia mikrofonowo- liniowe, z zasilaniem phantom i filtrami górnoprzepustowymi przed przetwornikami A/C, oraz 32 wyjścia liniowe. Komunikacja między stageboxem i stołem odbywa się po MADI, jednak aby mieć kontrolę nad wzmocnieniem (gainem) przedwzmacniaczy mikrofonowych w stageboksie z powierzchni roboczej, nie możemy do połączenia między urządzeniami używać wbudowanych złączy MADI na tylnym panelu (tu mamy tylko transmisję „gołych” sygnałów audio). W tym przypadku korzystamy z kart MADI umieszczanych w slotach rozszerzeń.

I NIE TYLKO…

Vi3000 uzbrojony został w efektywne rozwiązania, które pomagają skonfigurować show i zachować nad nim kontrolę. Konfiguracja offline (za pomocą oprogramowania Virtual Vi3000 Offline Editor), biblioteki ustawień oraz funkcje kopiuj/ wklej pozwalają na efektywną i szybką konfigurację i przygotowanie konsolety do pracy, a zaawansowana automatyka oraz system monitorowania statusu mikrofonów bezprzewodowych ułatwiają realizację koncertu.

Oczywiście znaczną liczbą funkcji Vi3000 możemy też sterować zdalnie, z upełnie innego miejsca niż stanowisko FOH czy monitorowe, a to dzięki aplikacji ViSi Remote na iPad-a. Wspomniana wcześniej funkcja monitorowania mikrofonów bezprzewodowych AKG, kompatybilnych z HiQnet, w czasie rzeczywistym dostarcza na powierzchnię roboczą wizualnej informacji o stanie baterii i sygnału RF, wyciszeniu mikrofonu i wewnętrznym przesterowaniu. W konsoletach Vi5000 i Vi7000 (a może też w nowym sofcie do Vi3000?) taka funkcja dostępna jest również dla systemów bezprzewodowych firmy Shure. No i – last but not least – Vi3000 standardowo wyposażona jest w dwa redundantne zasilacze!

 

WRAŻENIA

Tych, którzy mieli do tej pory okazję pracować na Vi4 czy Vi6, o łatwości i intuicyjności obsługi Vi3000 przekonywać nie trzeba – pod względem obsługowym stół ten nie różni się praktycznie wcale od wymienionych wyżej konsolet. Niewątpliwą zaletą serii Vi (Vi4, Vi6, Vi3000 i nowych Vi5000 oraz Vi7000) jest możliwość pracy nawet 3 realizatorów przy jednym stole (4 przy Vi6 i Vi7000). Pozwalają na to odrębne, praktycznie niezależne moduły złożone z banku 8 tłumików i dedykowanego im Vistonicsa. Kolejny plus Vi3000 w stosunku do poprzedników z tej rodziny to MADI i Dante na pokładzie, dzięki czemu przeprowadzenie wirtualnej próby oraz wielośladowa rejestracja obsługiwanego wydarzenia jest banalnie prosta – ogranicza się w zasadzie do podłączenia niezbędnego okablowania (pomijając ustawienia samego komputera i programu rejestrującego/odtwarzającego).

Seria konsolet Vi jest generalnie lubiana przez realizatorów i bardzo popularna na rynku usług nagłośnieniowych w Polsce. Toteż nie dziwi fakt, że nowe stoły z serii Vi – Vi3000 – szybko znalazły swoich nowych właścicieli, biorąc pod uwagę nowocześniejszy silnik, dodatkowe „ficzery” i atrakcyjną cenę, a przy tym zachowaną tą samą intuicyjność obsługi, co w Vi4 i Vi6.

Vi3000 to stół, który pod względem możliwości i obsługi plasuje się pomiędzy Vi1 a Vi4 łącząc zalety obu tych stołów (mikser stand-alone, z taką samą liczbą wejść, co Vi4 i taką samą liczbą wyjść, co Vi1, a jednocześnie obsługowo niemalże identyczny z Vi4). Dla „poważniejszych” graczy to mogło być jednak za mało. Na szczęście nie musieli oni czekać długo, aby doczekać się na następców Vi4 i Vi6 – w tym roku do sprzedaży trafią wspomniane już wcześniej modele Vi5000 i Vi7000. Ale to już temat na inny artykuł…

Piotr Sadłoń

---

Więcej informacji o prezentowanej konsolecie na stronie internetowej producenta: www.soundcraft.com oraz polskiego dystrybutora: www.soundcraft.essaudio.pl.