Filharmonia Kaszubska w Wejherowie

Tak prawdę mówiąc, moim skromnym zdaniem, nazwa „filharmonia” w przypadku wejherowskiego obiektu jest trochę na wyrost. Po pierwsze dlatego, że chyba jako jedna z nielicznych filharmonii w Polsce – jeśli nie jedyna – nie ma własnej orkiestry. Po drugie, sala koncertowa obiektu tak naprawdę jest salą wielofunkcyjną, koncertowo-teatralno-kinową, a nie stricte filharmoniczną (w których raczej nie spotyka się stałego okna scenicznego). Nie zmienia to jednak faktu, że sala ta dysponuje świetnymi warunkami akustycznymi, a także wysokiej klasy sprzętem nagłośnieniowym, a dla opisywanego obiektu tego typu sala jest o wiele bardziej potrzebna, niż rzeczywiście „czysta” filharmoniczna. Nie będziemy więc tutaj udowadniać słuszności (lub nie) użycia słowa „filharmonia”, stosując nazwę „Filharmonia Kaszubska” jako ogólnie przyjętą dla siedziby Wejherowskiego Centrum Kultury.

 

WEJHEROWSKIE CENTRUM KULTURY

Wejherowskie Centrum Kultury zostało powołane do życia uchwałą Rady Miasta 4 września 1990 r., na bazie byłego Miejskiego Domu Kultury z nową lokalizacją przy ul. Sobieskiego 255, oczywiście w Wejherowie. W zakresie swojej działalności prowadzi sekcje i koła zainteresowań, zajmuje się edukacją kulturalną poprzez prezentację różnych form artystycznych i dziedzin kultury, organizuje duże imprezy o charakterze masowym, zajmuje się koordynacją działań kulturalnych na terenie miasta i regionu wejherowskiego, a także współpracuje z innymi placówkami kulturalno-oświatowymi na terenie miasta i poza nim.

W związku z rozległą działalnością pojawiła się potrzeba budowy nowego obiektu. Władze miasta podjęły stosowną decyzję i w 2010 roku rozpoczęła się długo oczekiwana przez mieszkańców budowa nowego centrum kultury.

NOWA SIEDZIBA

powstała w miejscu, gdzie mieścił się stary budynek Wejherowskiego Centrum Kultury. Nowy wielofunkcyjny obiekt o powierzchni 6,5 tys. m2 składa się z dwóch podstawowych modułów. W pierwszym zlokalizowana jest nowoczesna sala na niespełna 400 osób, o funkcji koncertowej, kinowej, teatralnej, widowiskowej i audytoryjnej, oraz galerie wystawiennicze, sala konferencyjna, kawiarnia z zapleczem i oczywiście przestronne foyer. Drugi moduł pełni funkcję domu kultury, z bogatym programem dla dzieci i młodzieży oraz odpowiednim do tego wyposażeniem, m.in. w sale prób chóru, teatru, baletu i orkiestry, w studio nagrań, małą salę kinową czy pracownie plastyczne, w tym pracownię animacji komputerowej. W części podziemnej zlokalizowano garaż i pomieszczenia techniczne. Na realizację tej inwestycji miasto zdobyło dotację unijną ze środków z Regionalnego Programu Operacyjnego dla Województwa Pomorskiego na lata 2007-2013 i budżetu państwa.

Autorem projektu Filharmonii Kaszubskiej jest Autorska Pracownia Projektowa ARCH-STUDIO, głównym wykonawcą firma Eiffage Budownictwo Mitex, zaś za projekt systemów audio-wizualnych, dostarczenie sprzętu i jego montaż oraz uruchomienie odpowiadała firma Ambient System. Wartość całej inwestycji opiewa na nieco ponad 51 mln zł, z czego dofinansowanie z Unii Europejskiej wynosi ponad 8 mln złotych.

Projekt budowy Filharmonii Kaszubskiej zainicjowano 28.09.2006 r., a budowę obiektu rozpoczęto 24.02.2010 r. Budynek przyciąga oko i zaskakuje formą. Już z daleka widoczna jest charakterystyczna, stylizowana na statek bryła głównej sali koncertowej, przecinająca „dziobem” przeszklone foyer. Przekraczając próg Filharmonii Kaszubskiej goście mają wrażenie, jakby znaleźli się pod powierzchnią szklanego morza.

WYPOSAŻENIE

Sala konferencyjna wyposażona jest w stały system nagłośnieniowy, złożony z głośników sufitowych oraz system projekcyjny, oparty o projektor firmy Sony.

W zainstalowany na stałe sprzęt nagłośnieniowy zostały też wyposażone sale prób chóru, baletu i teatru. Ponadto wszystkie te pomieszczenia, jak również sala prób orkiestry i mała sala kinowa, zostały w odpowiedni sposób zaadaptowane akustycznie.

Jednak sercem całego obiektu, a jednocześnie miejscem, gdzie skupiona została największa uwaga projektantów i integratora systemu, jest

SALA WIDOWISKOWA

Sala widowiskowa oferuje 374 bardzo wygodne (sprawdzone osobiście!) miejsca siedzące.

Wnętrze sali wykończone zostało drewnem w naturalnych kolorach, a jej ciekawie ukształtowany, biały sufit akustyczny przypomina rozpostarte nad głowami widzów żagle. Scena sali głównej przystosowana jest do wystawiania koncertów oraz przedstawień teatralnych i baletowych. Wyposażona jest m.in. w zapadnię dla fortepianu, kieszeń boczną sceny oraz system sztankietów, mostów oświetleniowych do realizacji przedstawień scenicznych (więcej szczegółów nieco dalej).

Montaż urządzeń nagłośnieniowych, oświetleniowych oraz mechaniki sceny, przeprowadzony przez Ambient System, rozpoczął się w czerwcu 2012 roku, a zakończył w grudniu tego samego roku. Dotyczy to również wyposażenia studia nagrań i systemów nagłośnieniowych pozostałych, wspomnianych wcześniej pomieszczeń (sal prób, sali konferencyjnej i małej sali kinowej).

Skupmy się teraz jednak na wyposażeniu sali widowiskowej.

NAGŁOŚNIENIE

Wielofunkcyjna sala widowiskowa wyposażona została w system nagłośnieniowy line array Butterfly włoskiej firmy Outline. System ten stałym Czytelnikom LSI nie jest obcy – dość obszernie opisywaliśmy go rok temu, w numerze 6/2012, stąd nie będziemy teraz wdawać się w szczegóły konstrukcyjne samego systemu (zainteresowanych odsyłam do wspomnianego numeru LSI). W Wejherowie zastosowano po sześć podwieszonych na wciągarkach punktowych modułów C.D.H. 483 na stronę, rozszerzonych w dolnym zakresie o jeden moduł C.D.L. 1815 Low-pack, wspierający zakres niskiego środka pasma. Za reprodukcję pasma najniższego odpowiadają dwa zestawy subbasowe DBS 18-2, będące składnikiem największego systemu Outline – G.T.O. Oczywiście subbasy są wyrównanych czasowo (fazowo) z podwieszonymi klastrami.

Jako frontfill dogłaśniający pierwsze rzędy i umiejscawiający pozorny obraz akustyczny na scenie zastosowano cztery niskoprofilowe zestawy liniowe Mantas (o których również wspominaliśmy w ubiegłorocznym numerze czerwcowym). Całość napędzana jest przez osiem wzmacniaczy Outline T-Seven i cztery T-Five, wyposażone w karty sieciowe i DSP.

System monitorowy oparto na aktywnych, niskoprofilowych odsłuchach Outline iSM 115 i iSM 212, wyposażonych w nowatorską technologię liniową oraz iMode (sterowanie DSP po sieci Ethernet za pomocą oprogramowania i interfejsu WWW).

Drugi z tych modeli mieliśmy przyjemność (bo to naprawdę świetny, wysokiej klasy monitor) testować i zaprezentować czytelnikom LSI na naszych łamach w numerze 7-8/2012 – do zapoznania się z którym gorąco zachęcam.

Jeśli zaś chodzi o zestaw mikrofonów, jakim wejherowski obiekt kultury dysponuje, to są tam wszystkie niezbędne przetworniki uznanych firm (Neumann, Sennheiser, Shure, Electro-Voice, Audio-Technica), pozwalające na realizację nawet bardzo zaawansowanych produkcji. Natomiast całe niezbędne okablowanie pochodzi od firmy Sommer Cable. Dodatkowo, dla potrzeb nagraniowych lub dogłośnień, np. chórów czy śpiewających tancerzy, nad sceną znajdują się windy mikrofonowe, sterowane z dotykowego panelu sterowania, pozwalające na wykonywanie ujęć mikrofonowych bez wkraczania na scenę.

Realizator FOH ma do dyspozycji konsoletę AVID Venue Profile, a więc raczej żaden szanujący się „przyjezdny” realizator nie powinien mieć żadnego „ale” w tym względzie. Cała dystrybucja sygnałów od konsolety do wzmacniaczy i odsłuchów odbywa się w domenie cyfrowej. Główny system nagłośnienia połączony jest via MADI z systemem rejestracji w studiu nagrań zlokalizowanym na pierwszym piętrze budynku.

Studio dysponuje osobną reżyserką i kabiną nagraniową. Wykorzystuje ono środowisko Pro- Tools wraz ze sterownikiem Avid C.24, głośnikami odsłuchowymi średniego pola Genelec oraz głośnikami bliskiego pola lokalnej, wejherowskiej firmy Akkus.

Cały system nagłośnieniowy jest w pełni mobilny, gotowy do szybkiego demontażu i pracy w plenerze.

OŚWIETLENIE

System oświetleniowy, dostarczony przez firmę LTT, opiera się na reflektorach firm Robert Juliat i ARRI, a także naświetlaczach Pulsar i głowach ruchomych Martin. Światła firmy Robert Juliat stanowią najliczniejszą część parku oświetleniowego Filharmonii. Wykorzystano 25 reflektorów PC typu Lutin o mocy 1 kW i 32 reflektory PC typu 329 HPC o mocy 2 kW, a także reflektory profilowe halogenowe (8 typu 614 SX 1 kW i 12 modeli 711 SX2 2 kW) i LED-owe (12 ZEP 641 150W). Wśród tradycyjnych reflektorów znalazły się też urządzenia typu „pole-operated” firmy ARRI – 4 True Blue 1 kW oraz 12 True Blue 2 kW. Filharmonia Kaszubska została też wyposażona m.in. w głowy ruchome typu MAC Aura firmy Martin (6 szt.) oraz naświetlacze Pulsar ChromaFlood 200 (8 szt.), a także stroboskop Martin Atomic 3000 oraz maszynę do wytwarzania mgły Martin Jem K1 Hazer.

Do sterowania oświetleniem dostarczona została konsoleta Vector Violet firmy Compulite oraz dwie konsolety Tempo 12 firmy Electron. Konsoleta Compulite została dodatkowo wyposażona w system zdalnego sterowania, zainstalowany na przenośnym tablecie (iPad). Obwody regulowane są przez dimmery Compulite CompuRack (6 jednostek po 24 kanały o mocy 3 kW każdy) oraz Electron Actor B610 (8 szt. po 6 kanałów o mocy 2,3 kW).

Urządzenia systemu oświetleniowego mogą być podwieszane na 17 sztankietach, 2 mostach oświetleniowych i moście portalowym. W skład automatyki i mechaniki sceny wchodzą również 4 wyciągarki punktowe oraz torowisko kurtyny.

AV I KINO

Wykorzystanie reprezentacyjnej sali widowiskowej Filharmonii Kaszubskiej do dużych konferencji umożliwia system dystrybucji sygnałów multimedialnych i zestaw przyłączy AV rozmieszczonych na scenie i schodzących do matryc wizyjnych w reżyserce, projektor multimedialny, kabina tłumaczy z systemem tłumaczeń symultanicznych, z dystrybucją po podczerwieni, oraz intuicyjny interfejs sterowania Crestron.

System kinowy, oferujący technologie 3D i Dolby Surround, oparty jest na projektorze 3D firmy NEC NC2000C, serwerze Doremi i głośnikach K.C.S, napędzanych wzmacniaczami Crown DSi 2000.

Ponadto – jeśli chodzi o instalacje audio- wizualne – nie sposób nie wspomnieć też o dominującej nad foyer Filharmonii imponującej ścianie wizyjnej, złożonej z 18 bezszwowych wyświetlaczy LCD NEC.

EFEKT FINALNY

Jak to wszystko wygląda i – co dla nas najbardziej interesujące – jak słychać, można się było przekonać podczas odbywających się w dniach od 17 do 21 maja Dni Otwarcia, kiedy to można było nie tylko zwiedzić obiekt, ale również zapoznać się z walorami akustycznymi i wizualnymi sali widowiskowej, uczestnicząc w przygotowanych na tę okazję koncertach i/lub seansach kinowych. I tak w pierwszym dniu, 17 maja, na scenie dużej sali wystąpiła orkiestra „Filharmonia Dowcipu w komplecie” Waldemara Malickiego, pod dyrekcją Bernarda Chmielarza. W drugim dniu zagościł w Wejherowskim Centrum Kultury Teatr ROMA ze spektaklem „Zabawki Pana Boga”. Od godziny 20 odbywała się Kinowa Noc Muzeów, połączona z wystawą sprzętu kinowego i prezentacją filmów przedwojennych. Natomiast 20 maja Dni Otwarcia Filharmonii Kaszubskiej uświetnił swoim występem Grzegorz Turnau z zespołem. I tutaj – z racji tego, że miałem okazję w tym wydarzeniu uczestniczyć – kilka zdań na temat tego występu, szczególnie wrażeń słuchowych mu towarzyszących.

Grzegorz Turnau zawitał do Wejherowa z mocnym, stale z nim współpracującym składem muzyków – Jackiem Królikiem na gitarze, Czarkiem Konradem na perkusji, Robertem Kubiszynem na basie, Leszkiem Szczerbą na saksofonach i Michałem Jurkiewiczem na instrumentach klawiszowych. Dlatego też o warstwie artystycznej koncertu nawet nie próbuję się wypowiadać, bo to najwyższa liga. Co zaś się tyczy warstwy „technicznej”, tj. co i jak było słychać, to aby słuchaczowi na widowni dostarczyć dźwięk najwyższej jakości, muszą być spełnione 4 warunki, i to wszystkie jednocześnie.

Po pierwsze, musi być odpowiedniej jakości „źródło dźwięku” – w przypadku tej klasy muzyków sprawa nie podlega dyskusji. Po drugie, realizator za konsoletą musi się znać na rzeczy i przynajmniej nie zepsuć tego, co próbują ze sceny przekazać widzom muzycy. W tym przypadku człowiek „od gałek” (niestety nie znany mi), wspierany co nieco przez Pawła Zakrzewskiego, raczej nie należał do nowicjuszy i bez problemów poradził sobie z tym zadaniem. Trzeci składnik to system nagłośnieniowy, który powinien wiernie przetwarzać sygnały doń docierające, i wreszcie ostatni, czwarty składnik to pomieszczenie, w którym koncert się odbywa (jak widać w przypadku plenerów, ten ostatni nam odpada).

W przypadku koncertu tak renomowanych muzyków tylko te dwa ostatnie elementy układanki mogły ewentualnie „nabruździć” w zapewnieniu wysokiej jakości dźwięku na widowni, ale…nic z tych rzeczy. Ktoś, kto zna choć trochę markę Outline lub miał okazję słyszeć jej produkty w akcji, raczej nie powinien spodziewać się, że w Wejherowie miałby wyniknąć jakiś problem ze sprzętem nagłośnieniowym. Zwłaszcza że system został dobrany adekwatnie do nagłaśnianej sali i – co ważne – odpowiednio zestrojony, tak częstotliwościowo, jak i czasowo. Również akustyka sali widowiskowej WCK nie pozostawia nic do życzenia – tandem sala-system Butterfly tworzy zgrany duet, pozwalający na równomierne pokrycie dźwiękiem wysokiej jakości w zasadzie każdego miejsca na sali.

Cieszy fakt powstania kolejnej świetnie wyposażonej i dopracowanej pod względem akustycznym placówki kulturalnej w kraju. Ale mnie osobiście cieszy również to, że mamy wreszcie w Polsce miejsce, gdzie można posłuchać produktów niestety jeszcze mało znanej i – jeszcze większe niestety – wciąż niedocenianej firmy Outline. Miejmy jednak nadzieję, a ze wstępnych informacji wynika, że nie są to nadzieje płonne, iż dystrybutor marki wykorzysta ten fakt i zorganizuje branżowe spotkanie wszystkich zainteresowanych posłuchaniem możliwości sprzętu spod znaku Outline’a. Zapewne trzeba będzie jeszcze trochę na to wydarzenie poczekać, bowiem organizowanie tego typu imprez w środku sezonu to strzał w kolano, ale być może już wczesną jesienią przyjdzie mi znów odwiedzić polskie Wybrzeże i zawitać do gościnnego Wejherowa. Do czego zresztą Was również szczerze zachęcam, także „poza protokołem”, czyli po prostu będąc tam choćby przejazdem.

Piotr Sadłoń

---

Więcej informacji o Filharmonii Kaszubskiej na stronie internetowej Wejherowskiego Centrum Kultury: www.wck.org.pl, zaś o firmie odpowiedzialnej za projekt i wykonanie opisanych w artykule systemów na stronie: www.ambientsystem.pl.