JTS UF-20 - mikrofonowy system bezprzewodowy
JTS, tajwański producent mikrofonów i systemów bezprzewodowych (a także słuchawek i paru innych „szpei”), pierwsze lata swojej działalności datuje jeszcze na lata 80. ubiegłego wieku. Wcześniej znany głównie jako dostawca OEM-owych produktów dla innych producentów, od kilkunastu lat działa pod własnym szyldem. Jednym z jego flagowych produktów jest system bezprzewodowy z serii UF-20, któremu bliżej przyjrzymy się właśnie w tym artykule.
JTS UF-20
Producent oferując system UF-20 postawił na modularność, tzn. możliwość dowolnej konfiguracji systemu przez użytkownika w ramach posiadanego budżetu i wymogów obsługiwanych wydarzeń. Mamy więc możliwość wyboru spomiędzy dwóch rodzajów odbiorników – jednokanałowego UF-20S i dwukanałowego UF-20R, dwóch rodzajów nadajników – typu handheld JSS-20 i handheld UF-20TB oraz kilku przydatnych, dodatkowych akcesoriów, jak np. ładowarki. Nie wspominając oczywiście o możliwości wyboru kapsuły nadajnika do ręki oraz sporego zestawu mikrofonów nagłownych/krawatowych współpracujących z bodypackiem. Zanim jednak przejdziemy do bardziej szczegółowego opisu systemu wypada „na dzień dobry” pochwalić producenta za spory zestawów akcesoriów i dodatków, które są dołączone do zakupionych urządzeń. I tak np. w pudełku odbiornika znajdziemy gumowe nóżki (jeśli użytkownik nie chce zamykać go w skrzyni rackowej, albo dla zwiększenia separacji odległościowej między kolejnymi urządzeniami w racku), kabel XLR (dwa w UF-20R), dwa krótkie kable antenowe BNC-BNC oraz kabel zasilający IEC ze złączami męskim-żeńskim, dzięki czemu możemy łączyć kaskadowo kilka odbiorników w racku, podłączając je do zasilania tylko jednym kablem. Z kolei w pudełku z nadajnikiem JSS-20 znajdziemy dwa małe woreczki zawierające plastikowy pasek oraz 7 różnokolorowych „kapsli” zakładanych na dole nadajnika. Sam nadajnik ma już zamocowaną czarną nakładkę, co daje w sumie osiem różnych kolorów tychże – pozwala to na szybsze zorientowanie się kto ma dany nadajnik, w przypadku użycia większej ich liczby na scenie czy podczas konferencji.
ODBIORNIK UF-20R
Jak wspomniałem, odbiornik występuje w dwóch wersjach – jedno- i dwukanałowej. Do mnie trafił dwukanałowy UF-20R, który ma to samo, co jednokanałowy UF-20S, tylko zdwojone. Tak więc – skoro już jesteśmy przy panelu tylnym – w UF-20R oprócz wspomnianych 2 par gniazd antenowych BNC znajdziemy dwa wyjścia sygnałowe – symetryczne XLR i jack ¼” (w UF-20S jeden taki zestaw) oraz dwa złącza zasilające IEC (męskie i żeńskie). Jak więc widać odbiorniki UF-20R mają wbudowany zasilacz, co niewątpliwie podnosi ich walory użytkowe, bowiem nie trzeba upychać w racku „kostkowych” zasilaczy zewnętrznych (odbiorniki jednokanałowe UF-20S zasilane są niestety z zewnętrznego zasilacza). Obudowy odbiorników, wykonane z walcowanej blachy pomalowanej proszkowo na czarno, mają wysokość 1U i w zestawie z nimi znajdziemy przykręcane uszy do racka.
Odbiornik dostępny jest również w wersji jednokanałowej – minusem tego rozwiązania, w porównaniu do dwukanałowego, jest zewnętrzny zasilacz.
Na przednim panelu znajduje się – osobno dla każdego kanału – spory, czytelny wyświetlacz LCD i dwa diodowe wskaźniki (poziomu sygnału RF i audio), obrotowe kółko z przyciskiem wyboru i zatwierdzenia parametrów, sąsiadujące z tym enkoderem dwa dodatkowe przyciski (SETUP i EXIT) oraz – z drugiej strony wyświetlacza – przycisk synchronizacji odbiornika i nadajnika REMOSET (skrót od REMOte SET). Skrajnie z prawej strony umieszczony jest jeszcze wyłącznik zasilania – oczywiście jeden, niezależnie od tego czy jest to UF-20S czy UF-20R.
NADAJNIK HANDHELD JSS-20
JSS-20 prezentuje się bardzo elegancko, dobrze też leży w dłoni i jest ergonomiczny w obsłudze. Wykończenie w kolorze czarnym, z lekkim połyskiem może co prawda być nieco problematyczne w przypadku wydarzeń telewizyjnych i ogólnie kamerowych, z drugiej jednak strony JTS UF-20 trudno nazwać sprzętem „wysoceriderowym”, raczej więc nie możemy się spodziewać częstego jego goszczenia podczas ważnych wydarzeń transmitowanych czy rejestrowanych przez telewizję lub inne medium wizyjne. W dolnej części obudowy znajdziemy mały (tak, że dość trudno go nacisnąć przypadkowo) wyłącznik nadajnika, pełniący również funkcję przycisku wyciszania. Kolejne 3 przyciski są schowane za przesuwaną klapką – za ich pomocą nawigujemy po menu i dokonujemy stosowanych ustawień parametrów.
Funkcja REMOSET, aktywowana dedykowanym przyciskiem na panelu czołowym odbiornika, komunikuje odbiornik z nadajnikiem, nawet jeśli nie znajduje się on w jego „polu widzenia”.
W sąsiedztwie wyłącznika zasilania zlokalizowane są trzy metalowe styki, pozwalające na ładowanie akumulatora nadajnika bez jego wyciągania (w opcjonalnej ładowarce CH-2 lub CH-8). Oczywiście JSS-20 można też zasilać, korzystając ze zwykłych „paluszków”, czyli alkalicznych baterii typu AA. JSS-20 wyposażony jest w dynamiczną kapsułę o charakterystyce kardioidalnej, można jednak zastosować inne przetworniki JTS – w tym nowy pojemnościowy TC-22 – jak i kapsuły innych producentów. Na przykład możliwe jest zainstalowanie klasycznej kapsuły SM 58, zaś korzystając z niedrogiego adaptera również kapsuły innych firm, np. Sennheisera. Dzięki temu system od razu zyskuje na „riderowości”.
NADAJNIK BODYPACK w JTS UF-20
UF-20TB to niewielkie (6,2 x 8 x 2,2 cm) i stosunkowo lekkie (93 g) urządzenie z obudową ze stopu aluminium z wykończeniem w kolorze srebrnym (co znów nie jest zbyt dobrym rozwiązaniem w zastosowaniach teatralnych czy telewizyjnych). Przedni panel nadajnika zawiera niewielki wyświetlacz LCD oraz 4 niewielkie przyciski i dwie kontrolki. U góry znajduje się zamocowana na stałe antena oraz 4-pinowe złącze TA4F pozwalające na podłączenie mikrofonu nagłownego lub lavalier – zarówno jednych, jak i drugich JTS ma w swojej ofercie całkiem sporo, jest więc w czym wybierać. Bodypack może być zasilany z dwóch baterii AA lub akumulatorków – metalowe złącza u dołu obudowy pozwalają na ich ładowanie bez konieczności wyciągania z urządzenia, korzystając z opcjonalnych ładowarek.
PRACA Z SYSTEMEM JTS UF-20
W Polsce oferowane są systemy UF-20 pracujące w zakresie 530-605 MHz, przy czym nadajniki mają przełączaną moc 10/50 mW. Pasmo o szerokości 75 MHz pozwala – według zapewnień producenta – na symultaniczną pracę nawet do 48 nadajników. System UF-20 jest bardzo elastyczny – z 15 grupami i 954 częstotliwościami do wyboru (po 63 wolnych od interferencji częstotliwości w każdej grupie) znalezienie wolnego od zakłóceń kanału nie powinno być wielkim wyzwaniem w większości sytuacji. Wybrane, np. najczęściej używane częstotliwości można również zapisać w sześciu zdefiniowanych przez użytkownika grupach – w sumie do 64 różnych częstotliwości.
Na przednim panelu UF-20R znajduje się – osobno dla każdego kanału – spory, czytelny wyświetlacz LCD i dwa diodowe wskaźniki (poziomu sygnału RF i audio).
Po wybraniu wolnego od zakłóceń i interferencji kanału/częstotliwości (odbiornik oferuje funkcję skanowania, co pozwala określić, które kanały w ramach wybranej grupy są „czyste”) można sprawnie i w łatwy sposób zsynchronizować z nim nadajnik. Służy do tego funkcja REMOSET – aktywowana dedykowanym przyciskiem na panelu czołowym odbiornika – która komunikuje odbiornik z nadajnikiem, nawet jeśli nie znajduje się on w jego „polu widzenia”. Komunikacja ta odbywa się bowiem nie – jak to często spotykamy – za pomocą podczerwieni, ale fal radiowych w paśmie 2,4 GHz. Funkcja REMOSET pozwala na przesyłanie do odbiornika nie tylko wybranej częstotliwości pracy, ale również nazwy użytkownika, a także ustawienie mocy nadawania, czułości, załączenia filtru górnoprzepustowego oraz aktywowania funkcji Key Lock, zabezpieczającej przed przypadkowym naciśnięciem któregoś z przycisków na obudowie odbiornika (szczególnie ważne w przypadku nadajnika bodypack, który ma te przyciski „na wierzchu”). Oczywiście wszystkie te parametry można ustawić manualnie w nadajniku, ale REMOSET znacząco przyspiesza tę czynność (zwłaszcza, że część z nich – jak częstotliwość czy nazwa – są już wcześniej skonfigurowane w odbiorniku), a poza tym daje użytkownikowi możliwość ich zmiany, nawet wtedy, gdy dostęp do nadajnika jest niemożliwy/utrudniony.
Identyfikację kilku nadajników JSS-20 pracujących razem ułatwiają wymienne kolorowe nakładki u dołu nadajnika.
Komunikacja ta „działa” zresztą i w drugą stronę – dzięki funkcji REMOSET na wyświetlaczu odbiornika, w momencie, gdy coś jest „nie tak” z nadajnikiem, pojawiają się odpowiednie komunikaty – zarówno graficzne, jak i w postaci zmiany koloru podświetlenia z pomarańczowego na czerwony. W taki sposób zostaniemy zaalarmowani, jeśli odbiornik straci sygnał nadajnika, gdy zostanie on zamutowany, a także gdy bateria/akumulator będzie na wyczerpaniu (pojawienie się tego ostatniego komunikatu oznacza, że nadajnikowi zostało około pół godziny pracy). Generalnie, jak podaje producent, na nowym zestawie baterii/akumulatorów oba nadajniki mogą pracować ponad 20 godzin – faktycznie podczas kilku godzin, które system przepracował „na moje konto” nie udało mi się rozładować baterii do takiego stanu, aby włączył się alarm „bateryjny”.
JTS UF-20 W BOJU
System z nadajnikiem do ręki miałem okazję wykorzystać zarówno na nagłaśniania mowy (konferencja), jak i wokalu. W obu przypadkach była to standardowa kapsuła dołączana do nadajnika JSS-20 i w obu system sprawował się bez zarzutu. Mikrofon okazał się być bardzo odporny na sprzężenia – nawet w sytuacjach, gdy ktoś z mikrofonem przemaszerował przed ustawionymi w sali konferencyjnej głośnikami. Przy zastosowaniach do mowy można było w zasadzie nawet nie ruszać korektora, wystarczyło tylko włączyć wbudowany w nadajniku filtr górnoprzepustowy, co dzięki funkcji REMOSET można zrobić, nawet jeśli nadajnik już jest „w pracy”, poza naszym zasięgiem. Z kolei nadajnik bodypack z wszechkierunkowym mikrofonem nagłownym CM-825iF „wystąpił” na scenie podczas prezentacji. Pomimo tego, że impreza trwała dość długo – ponad 4 godziny – na wskaźniku baterii nie ubyła ani jedna kreska.
Standardową dynamiczną kapsułę JSS-20 można zastąpić np. pojemnościową TC-22
REASUMUJĄC
Projektując system UF-20 JTS umiejętnie wykorzystał zdobyte podczas produkcji systemów bezprzewodowych dla innych producentów doświadczenie. System jest bardzo przyjazny dla użytkownika, jego przygotowanie i skonfigurowanie do pracy zajmuje dosłownie kilkanaście sekund, nawet dla kogoś mniej wprawionego „w bojach” z falami radiowymi i systemami bezprzewodowymi. Co prawda cena, którą trzeba zapłacić za kompletny system (czy też jego poszczególne składniki) nie plasuje go raczej w półce „entry level”, ale też i jego możliwości i oferowane funkcje daleko wykraczają poza tę półkę. Również i wykonanie nie pozostawia wiele do życzenia. System UF-20 sprawdzi się w każdych zastosowaniach, nawet na dużych scenach – choć prawdopodobnie będzie to wymagało zmiany kapsuły, choćby na riderową SM58-kę. W ogóle w riderowym świecie niełatwo jest przebić się firmom czy konkretnym urządzeniem, które nie mają w nazwie znanej marki, można jednak zaryzykować twierdzenie, że za kilka lat szansa na znalezienie w riderach systemów bezprzewodowych z logo JTS jest całkiem spora.
Więcej informacji o prezentowanych systemach oraz innych produktach firmy JTS na stronie internetowej producenta: www.jts.com.tw oraz polskiego dystrybutora: www.jts-polska.pl
Informacje:
Odbiornik UF-20R
Zakres częstotliwości: 530-605 MHz
Pasmo przenoszenia: 45 Hz-18 kHz
THD: <0,5%
Zakres dynamiki: >108dBA
Zasilanie: 100-240 V/50-60 Hz/25 VA
Wymiary: 480 x 44 x 214 mm
Waga: 2,9 kg
Cena: 3.990 zł brutto
Nadajnik JSS-20
Zakres częstotliwości: 530-605 MHz
Pasmo przenoszenia: 50 Hz-18 kHz
Moc nadajnika: 10/50 mW
Zasilanie: 2 x 1,5 V AA
Czas pracy: >20 h
Wymiary: Ø50 x 26 mm
Waga: 340 g
Cena: 1.449 zł brutto
Nadajnik UF-20TB
Zakres częstotliwości: 530-605 MHz
Pasmo przenoszenia: 50 Hz-18 kHz
Moc nadajnika: 10/50 mW
Zasilanie: 2 x 1,5 V AA
Czas pracy: >20 h
Wymiary: 62 x 170 x 23 mm
Waga: 90 g
Cena: 1.549 zł
Dystrybucja:
Monacor Polska
ul. Stanisławowska 30
54-611 Wrocław
tel/fax: 71 320-93-00 do 59
www.monacor.pl