Turbosound Berlin - Moduł liniowy TBV123-AN i subbas TBV118L-AN

Dość filozofii – czas przejść do konkretów. Firma Turbosound wyprodukowała nowe zestawy głośnikowe, do małych i średnich aplikacji, a dokładnie są to urządzenia z serii BERLIN. Na serię BERLIN składa się liniowy zestaw TBV123, jego aktywny odpowiednik TBV123-AN oraz zestaw basowy TBV118L, występujący również w wersji aktywnej TBV118L-AN. Do testów dostarczono komplet aktywny, czyli szerokopasmowy TBV123-AN oraz subbas TBV118L-AN.

TBV123-AN

Moduł szerokopasmowy wykonany jest w formie znanej z innych modułów liniowych, przy czym kąt pomiędzy ściankami górną i dolną jest ściśle związany z jego dyspersją pionową. Obudowa wykonana jest ze sklejki polakierowanej na kolor czarny, antyobiciową farbą dwuwarstwową. Na dolnej ściance zamontowano cztery nogi gumowe oraz gniazdo, pozwalające na zainstalowanie zestawu na statywie pod dwoma różnymi kątami w stosunku do podłogi. W górnej ściance wyfrezowano gniazda odpowiadające dokładnie rozstawowi nóg. Gniazda te i dokładność ich wykonania stanowią ważny element montażu grona.

Na bocznych ściankach znajdują się bardzo solidne uchwyty transportowe, które jednocześnie stanowią elementy nośno-montażowe, wiążące zestawy ze sobą. Uchwyty wyposażone zostały w komplet szybkozłączy, łączących zestawy w sposób niesłychanie prosty i szybki.

Z prawej strony przedniej ścianki zainstalowano falowód dendrytyczny driverów, znany z najwyższych modeli Turbosound. Zestaw TBV123-AN wykonany jest jako element o stałej krzywiźnie (Constant Curvature), a jego dyspersja to 100º w poziomie i 15º w pionie. Głośnik niskotonowy chroni osłona wyprofilowana ze stalowej blachy, polakierowanej na czarny matowy kolor.

Moduł szerokopasmowy wykonany jest w formie znanej z innych modułów liniowych, przy czym kąt pomiędzy ściankami górną i dolną jest ściśle związany z jego dyspersją pionową.

Tylną ściankę zajmuje w zasadzie w całości panel elektroniki. TBV123-AN wyposażony jest w moduł wzmacniacza z procesorem DSP renomowanej marki KLARK TEKNIK. Na panelu tylnym znajduje się przede wszystkim gniazdo zasilania z sieci napięcia przemiennego oraz gniazdo przesyłu zasilania PowerCon. Pod gniazdami zainstalowano wyłącznik zasilania sieciowego. Z lewej strony panelu znajduje się moduł sterujący procesorem DSP. Do zmiany oraz zapamiętywania nastaw służą cztery przyciski oraz obrotowy impulsator z przyciskiem potwierdzenia. Moduł wyposażono również w wyświetlacz graficzny LCD, podświetlany na niebiesko.

Poniżej zainstalowano zestaw gniazd. Składają się na nie gniazdo USB, służące do komunikacji urządzenia z komputerem PC za pośrednictwem oprogramowania TURBOSOUND Edit oraz do aktualizacji firmware’u. TBV123-AN wyposażono w wejście analogowe COMBO oraz wyjście sygnału analogowego XLR. Dodatkowo zestaw dysponuje dwoma złączami cyfrowymi sieci ULTRANET, zrealizowanymi na gniazdach EtherCon.

Wewnątrz obudowy elektronika jest szczelnie zabudowana osłonami, więc trudno wypowiedzieć się co do jej montażu i samej konstrukcji. Wzmacniacz oraz zasilacz wyposażono w wymuszony obieg powietrza chłodzącego, stąd na obudowie modułu mocy zamontowano wentylator.

TBV123-AN wyposażono w głośnik niskotonowy o średnicy 12”, z magnesem neodymowym i membraną wzmocnioną włóknami węglowymi. Za wysokie i średnie tony odpowiadają dwa drivery o średnicy wylotu 1”, z aluminiową membraną. Wewnątrz obudowa jest częściowo wytłumiona. Zestaw szerokopasmowy charakteryzuje bardzo precyzyjne wykonanie i estetyczny wygląd.
Serię BERLIN dopełnia zestaw basowy

TBV118L-AN

Jego prostopadłościenna obudowa typu bass-reflex wykonana jest również ze sklejki polakierowanej na kolor czarny. Na dolnej ściance zamontowano gumowe nogi, zaś na górnej wyfrezowano gniazda odpowiadające rozstawem i rozmiarem tak kolejnemu zestawowi basowemu, jak i zestawowi szerokopasmowemu. Dodatkowo na górnej ściance zamontowano gwintowane gniazdo sztycy.

Na bocznych ściankach znajdują się solidne uchwyty transportowe oraz metalowe podłużnice, które stanowią szybkozłącze łączące ze sobą kolejne zestawy. 18-calowy głośnik niskotonowy oraz dwa trójkątne otwory bass-reflex chroni osłona wykonana z blachy stalowej, polakierowanej na kolor czarny. Głośnik subwoofera jest również neodymowy.

Serię BERLIN dopełnia zestaw basowy TBV118L-AN.

Dla zwiększenia wygody transportu, na tylnej ściance zestawu basowego zamontowano cztery koła, w tym dwa wyposażone w blokadę toczenia. Na tylnej ściance znajduje się również panel elektroniki identyczny z panelem zestawu TBV123-AN. Moduły elektroniczne różnią się jedynie oprogramowaniem sterującym, natomiast wygląd oraz obsługa obu modułów jest identyczna.

PROCESOR KLARK TEKNIK

zastosowany w zestawach pozwala na regulację poziomu sygnału – tak dla wejść analogowych, jak i cyfrowych – a także nastaw delaya (w milisekundach, metrach oraz stopach). Zestawy wyposażono w limiter sygnału z regulowanym progiem, możliwość zapisania własnych nastaw w 19 komórkach, regulacje kontrastu wyświetlacza oraz wprowadzenia hasła ograniczającego dostęp do menu. Obydwa zestawy wyposażone są w dwa filtry półkowe (basowy i sopranowy) oraz dwa parametryczne, dysponują regulowanym filtrem – dolno- (subbas) lub górnoprzepustowym (górka) – w trybue USER filtr HPF w TBV123-AN regulowany jest w zakresie od 75 do 400 Hz, zaś LPF w TBV118L-AN w zakresie 50-150 Hz. Obydwa zestawy mają możliwość odwracania polaryzacji sygnału, obydwa również wyposażone są w eliminator sprzężeń, który wykorzystuje do ośmiu filtrów. Eliminator może pracować w 3 trybach – automatycznym, z możliwością nauki lub sztywnego przypisania filtrów. Zarówno w jednym jak i drugim mamy możliwość wyboru presetu Short Throw/Long Throw, które pozwalają na dostosowanie brzmienia w zależności od długości nagłaśnianego obszaru. TBV123-AN wyposażony jest również w presety dla pojedynczego, dwóch lub trzech i więcej modułów w gronie. TBV118L-AN w presetach crossovera ma możliwość wyboru trybu „Cardio”, dla suba ustawionego „tył naprzód”, co pozwala szybko i „bezboleśnie” zestawić klaster basowy pracujący kierunkowo.

Oba zestawy wyposażone są w moduł wzmacniacza z procesorem DSP renomowanej marki KLARK TEKNIK.

Wszystkie nastawy DSP dostępne są bezpośrednio na panelu kontrolnym urządzenia – za pośrednictwem wspomnianego już wyświetlacza ciekłokrystalicznego i czterech przycisków oraz enkodera – jak również z poziomu aplikacji Turbosound EDIT na komputerze PC podłączonym przez złącze USB.

SŁUCHAMY I MIERZYMY

Szerokopasmowy TBV123-AN gra bardzo przyjemnie dla ucha, pod takim warunkiem wszakże, że nie stoimy dokładnie na osi drivera – w tym miejscu brzmienie jest nieco „kłujące w uszy”. Z uwagi jednak na kierunkowość jest to bardzo wąziutki obszar, a poza tym efekt ten nie jest już tak zauważalny w większej odległości (kilka metrów). Zestaw odtwarza materiał z bardzo przyjemnym dla ucha zakresem wysokich częstotliwości – ani za małym, ani za dużym – oraz całkiem sporym zakresem dołu, dając sobie doskonale radę z materiałem w różnych stylach i jednakowo dobrze brzmi przy muzyce klasycznej, dyskotekowej czy przy ciężkich odmianach rocka. Odtwarzany dźwięk jest plastyczny, co świadczy o dobrym przebiegu charakterystyki fazowej. W poziomie zestaw gra bardzo szeroko, natomiast w pionie czuć natychmiast wąski zakres dyspersji, czyli 15º – stojąc blisko wystarczy lekko ruszyć głową w górę lub w dół, aby brzmienie ulegało zmianie (znacząco wytłumione najwyższe częstotliwości).

Funkcja przejścia (transfer function) zestawu TBV123-AN w trybach 1-Box, short throw – u góry charakterystyka amplitudowa, u dołu fazowa. Charakterystyka amplitudowa generalnie dość wyrównana, z ok. 5-decbelowym podbiciem najniższych częstotliwości (80-110 Hz) oraz lekkim podcięciem częstotliwości z zakresu 4-7 kHz (1-2 dB). Całkiem przyzwoita jest też charakterystyka fazowa – w paśmie 700 Hz-10 kHz zmienia się o ok. 180 stopni. Pasmo przenoszenia, przy założeniu 10-decybelowego spadku, rozciąga się od ok. 53 Hz do ok. 18 kHz, zaś przy -3 dB od ok. 62 Hz do ok. 16 kHz.

Pomiary wykazały, że TBV123-AN gra stosunkowo równo w zakresie średnich częstotliwości z podbiciem niskich częstotliwości w zakresie 75-110 Hz. Pomiar charakterystyki kierunkowej w płaszczyźnie horyzontalnej wykazał, że odejście od osi powoduje wytłumienie środka pasma zestawu w zakresie 800 Hz-2,2 kHz. Wytłumienie to pozostaje na stałym poziomie w całym zakresie dyspersji poziomej. W całym deklarowanym przez producenta zakresie kątów w horyzoncie w zasadzie nie następuje znacząca zmiana w pozostałej części pasma. Pomiar wykonany dla dyspersji 120º pokazuje stłumienie wysokich częstotliwości o około 5 dB. Preset 2-Box w stosunku do 1-Box charakteryzuje wytłumienie niskich częstotliwości w zakresie od dolnej granicy przenoszenia do około 1,5 kHz, o około -6 dB, 3-Box zaś obniża dół pasma o kolejne -3 dB dodając góry oraz wysokiego środka o około +2 dB. Program Long powoduje, że charakterystyka zestawu staje się nieco konturowa. W presecie tym dół pasma jest podbity o około +1,5 dB do około 110 Hz, zakres od 110 Hz do około 2,8 kHz jest wytłumiony o około -2 dB, zaś pasmo najwyższe, od 2,8 kHz w górę, podbite jest o około 5 dB.

Przed wnioskami na temat uzupełnienia zestawu szerokopasmowego subbasem potrzebne jest kilka słów wstępu. Testowany zestaw składał się z jednego subbasu, oraz jednego zestawu szerokopasmowego. Aby skutecznie wykorzystać zestaw basowy, czyli aby poziom subbasu i zestawu szerokopasmowego ustawione były na 0 dB, potrzeba co najmniej dwóch zestawów szerokopasmowych na jeden bas. W związku z tym w testach konieczne było wyciszenie basu o -6 dB, w stosunku do TBV123-AN. Przy ustawieniu crossu zestawów na 80 Hz, dół podbity jest w stosunku do reszty pasma o około +8 dB, co jest przyjemne odsłuchowo. Po przełączeniu podziału pasma na 120 Hz, przy tych samych poziomach, zakres niskich częstotliwości jest niższy o około 5 dB. Aby uzyskać taki przebieg charakterystyki jak przy nastawie 80 Hz potrzeba podnieść poziom basu do -1 dB, czyli o zmierzone 5 dB. W moim odczuciu preferował bym ustawienie crossoverów na 80 Hz.

PODSUMOWANIE

Turbosound wypuszczając na rynek system nagłośnieniowy BERLIN oddał do dyspozycji użytkownikom świetny system liniowy do małych i średnich aplikacji. Zaproponowanie systemu o stałej krzywiźnie pozwala na szersze zastosowanie jednego zestawu np. jako fontfill. Dzięki takiemu rozwiązaniu uzyskujemy zadowalające pokrycie dźwiękiem w płaszczyźnie pionowej, już z wykorzystaniem trzech połączonych zestawów. Dyspersja stała pozwoliła również uprościć montaż grona, dzięki zastosowanemu systemowi szybkozłączy. Kluby muzyczne, sale audytoryjne, małe plenery to tylko kilka przykładów, gdzie przy zastosowaniu systemu BERLIN wszyscy słuchacze cieszyć się będą stałą jakością dźwięku, niezależnie od odległości od sceny. Prosta szybka konfiguracja, kompaktowa estetyczna konstrukcja, zastosowanie renomowanych, a co za tym idzie solidnych komponentów oraz możliwość korekcji brzmienia z wykorzystaniem modułu DSP KLARK TEKNIK, to synonimy tej bardzo udanej konstrukcji.

Więcej informacji o prezentowanym wzmacniaczu oraz innych urządzeniach firmy Turbosound na stronie internetowej producenta: www.musictri.be/brand/turbosound/home oraz polskiego dystrybutora: www.soundtrade.pl.