Wisycom MTK952, MPR30-IEM i MPR30-ENG

Jest to fakt, i nigdy w zasadzie nie zastanawiałem się nad tym, że każde działanie, nie tylko automatów, ale i człowieka, nie mogłoby odbywać się bez sprzężenia zwrotnego. I nieważne, czy rysując, czyli wykonując czynność ręką, sprawdzamy poprawność za pomocą wzroku, czy śpiewając dokonujemy kontroli za pomocą słuchu – wszystko to jest sprzężeniem zwrotnym.

Każdy, kto chociaż raz stał na scenie wie, jak ważną rzeczą jest to, aby dobrze się słyszeć. Jest to równie istotne tak wykonując partie wokalne, jak i grając na instrumencie czy wygłaszając przemowę. I można powiedzieć, że nie ma się nad czym zastanawiać, bowiem wystarczy na scenie postawić odpowiedni zestaw głośnikowy, i po problemie. Tak jest w istocie, jednak każdy z takich zestawów pakuje ciężkie waty w wykonawców, którzy dodatkowo jeszcze poruszają się, co z kolei wymaga wielu monitorów. Ideałem jest kiedy wykonawca ma swój własny odsłuch, doprowadzony wprost do ucha, w który realizator przekazuje – najlepiej bezprzewodowo – miks sygnału specjalnie dla niego przygotowany. Dzisiejszy poziom elektroniki pozwala na konstruowanie osobistych bezprzewodowych odsłuchów, które nie dość że są miniaturowe, to również mocno zaawansowane technologicznie. Świetnym przykładem takiego osobistego odsłuchu może być konstrukcja włoskiego producenta systemów bezprzewodowych Wisycom.

NADAJNIK MTK952

Pracując z mikrofonowymi systemami bezprzewodowymi przyzwyczajeni jesteśmy, że stacjonaym urządzeniem jest odbioik. W przypadku osobistego odsłuchu jest odwrotnie. MTK952 to dwukanałowy stereofoniczny nadajnik, pracujący w paśmie UHF. Producent umieścił nadajnik w obudowie 19” o wysokości 1U, wykonanej z blachy stalowej.

Na jej tylnej ściance umieszczono wszystkie gniazda z wyjątkiem słuchawkowego, które znajduje się na płycie przedniej. Model nadajnika MTK952 zasilany jest z sieci napięcia przemiennego, zaś gniazdo zasilające znajduje się na tylnej płycie obudowy. Każdy z nadajników dysponuje wejściem analogowym oraz cyfrowym AES/EBU.

Wejścia analogowe zrealizowane są na dwóch złączach Combo, zaś dwa gniazda jack ¼”, połączone równolegle z gniazdami wejściowymi, pozwalają na przesłanie sygnału do kolejnego urządzenia. Wejścia cyfrowe wykonane są w formie gniazd XLR.

Każdy z kanałów wyposażono również w gniazdo antenowe BNC o impedancji falowej 50 omów. Nadajniki można połączyć w sieć – za pomocą gniazd RJ45 – i zarządzać nimi z poziomu komputera PC z zainstalowanym oprogramowaniem rack TX Manager.

Przednia płyta nadajnika to przede wszystkim dwie główne sekcje obsługi dwóch kanałów urządzenia. Każdy nadajnik wyposażono w wyświetlacz graficzny OLED, obok którego znajdują się trzy przyciski, których funkcje zmieniają się w zależności od wybranej pozycji menu.

Opis ich przyporządkowania wyświetlany jest w wydzielonej części wyświetlacza. Do zmian nastaw zainstalowano obrotowy impulsator, zintegrowany z przyciskiem akceptacji wyboru. Ponad jego gałką znajduje się kontrolka informująca o załączeniu się alarmu lub ostrzeżenia.

Z lewej strony wyświetlacza umieszczono trzy wskaźniki LED, wskazujące poziom sygnału kanału lewego i prawego, oraz wskaźnik dewiacji, informujący o głębokości modulacji sygnału. MTK952 wyposażono również w system synchronizacji z odbioikiem za pomocą łącza podczerwieni – na przedniej płycie znajdziemy pole czujnika IR oraz przycisk uruchamiający synchronizację. Ponad nim umieszczono przycisk szybkiego skanowania pasma.

Jak wspominałem wcześniej, na przedniej płycie nadajnika znajduje się gniazdo jack ¼”, TRS służące do podłączenia słuchawek, oraz potencjometr głośności tychże, jak również przełączniki wyboru odsłuchiwanego kanału. Na przedniej płycie obudowy umieszczono również przycisk blokady nastaw nadajników oraz wyłącznik zasilania.

Nadajnik MTK952 pracuje w bardzo szerokim paśmie – od 470 do 800 MHz – a podział pasma na grupy kanałów daje 2.400 szybko dostępnych częstotliwości pracy. Nadajnik dysponuje przełącznikiem mocy wyjściowej – minimalna moc wyjściowa to 10 mW, zaś maksymalna wynosi 2.000 mW (w wersji nadajnika, która do nas dotarła, inne wersje mają ograniczoną moc nadawania do 10, 50, 200 lub 250 mW). Dodatkowo nadajnik wyposażono w blok pomiaru współczynnika SWR anteny, który po wyborze mocy wyjściowej pokazuje na ekranie dopasowanie anteny – przekłada się to na moc promieniowaną, a co za tym idzie na zasięg. Nadmiey wzrost współczynnika SWR może wskazywać na uszkodzenie w systemie antenowym.

Nadajnik wyposażono w kompandery, które pozwalają na współpracę z odbioikami innych producentów. W torze audio można regulować poziom sygnału kanałów lewego i prawego, zmienić funkcje wskaźnika sygnałów wejściowych na wskaźniki głębokości modulacji oraz dokonać wyboru standardu pracy: stereo, mono lub mono L/R. Ten ostatni konfiguruje nadajnik jako mono z możliwością regulacji w miksie poziomu kanału lewego oraz prawego. Tor audio wyposażono również w trójpunktową korekcję barwy – filtry niskich oraz wysokich tonów mają trzy częstotliwości środkowe do dyspozycji z regulacją czułości, zaś filtr środka ma dodatkowo do wyboru trzy wartości dobroci filtra.

MTK952 nadaje materiał w formie cyfrowej, stąd konieczność konwersji A/C. Za wszelakie efekty cyfrowe oraz małą latencję sygnału odpowiada zastosowany procesor DSP Sharc, który jest jednostką 40-bitową, zmiennoprzecinkową. Nad syntezą nadajnika czuwa syntetyzer DDS, który przede wszystkim daje stabilność pracy w całym zakresie pasma.

ODBIORNIK MPR30-IEM

System bezprzewodowego odsłuchu osobistego można skompletować z wykorzystaniem stereofonicznego odbioika MPR30-IEM. Jest to urządzenie wykonane w formie bodypack, z obudową ze stopu lekkiego, dzięki czemu co do solidności konstrukcji nie można mieć żadnych obaw. MPR30-IEM jest odbioikiem pracującym w systemie True Diversity, i stąd na góej ściance obudowy znajdują się gniazda dwóch anten odbiorczych. Urządzenie pracuje w paśmie od 470 do 798 MHz i aby jak najlepiej je wykorzystać, anteny odbiorcze są wymienne, w zależności od grupy i kanału pracy. W zależności od wybranej częstotliwości odbioik informuje, jaka antena powinna być zainstalowana.

Na góej ściance obudowy znajduje się potencjometr głośności słuchawek, zintegrowany z wyłącznikiem zasilania. Obok potencjometru znajduje się gniazdo jack 3,5 mm, służące do podłączenia słuchawek. Przednia płyta odbioika MPR30-IEM podzielona jest na dwie części. Dolna, zasłonięta klapką, stanowi pojemnik baterii zasilających. Urządzenia zasilają dwie baterie paluszkowe lub akumulatory o rozmiarze AA. Do zasilania urządzenia można wykorzystać również akumulator KLIC 8000. W góej części przedniej ścianki obudowy umieszczono miniaturowy wyświetlacz OLED, diody LED sygnalizujące załączenie zasilania oraz obecność sygnału RF, cztery przyciski membranowe oraz okienko portu IR do synchronizacji odbioika.

Na dolnej ściance obudowy znajduje się gniazdo micro-USB, za pośrednictwem którego można połączyć odbioik z komputerem PC lub dokonać ładowania zainstalowanego akumulatora zasilającego.

Tor audio odbioika może pracować w trybie stereo, mono lub mix. Tryb Mix pozwala na regulację balansu kanału lewego i prawego w miksie dwóch niezależnych sygnałów monofonicznych. Do dyspozycji mamy również dwupunktowy korektor, regulację balansu, wybór impedancji słuchawek oraz załączenie ograniczenia mocy wyjściowej wzmacniacza słuchawkowego. Podobnie jak w innych konstrukcjach Wisycom, odbioik ma fabrycznie pogrupowane częstotliwości pasma RF, co daje zunifikowany zestaw kanałów oraz skraca czas nastawiania częstotliwości pracy. Urządzenie wyposażono w regulowany poziom squelch, z możliwością całkowitego wyłączenia tłumika. MPR30-IEM wyposażono w rozbudowane menu skanowania pasma, z możliwością uzyskania wyników w formie wykresu. Oczywiście na wyświetlaczu dostępna jest informacja o poziomie sygnału docierającego z poszczególnych anten, nastawionym poziomie squelch, poziomie sygnału audio oraz kondycji baterii zasilających.

ODBIORNIK MPR30-ENG

Opisany wyżej MPR30-IEM jest typowym odbioikiem odsłuchu osobistego. W bogatej ofercie urządzeń Wisycom, które są kompatybilne ze sobą, znajduje się również inny model odbioika, który może pośrednio spełniać rolę odbioika odsłuchu osobistego. Tak naprawdę dedykowany jest do współpracy z kamerami wideo. Symbol tego odbioika to MPR30-ENG. Jak łatwo zauważyć, symbol podobny jest do symbolu poprzednika. Na tym podobieństwa się nie kończą, bowiem odbioik ENG ma w zasadzie identyczną metalową obudowę, jak odbioik IEM. Na góej ściance znajdziemy gniazda anten torów pracujących w systemie True Diversity oraz dwa gniazda wyjściowe. Jedno z nich wykonane w formie mini XLR stanowi symetryczne wyjście sygnału liniowego – np. dla toru audio kamery. Drugie zaś to gniazdo jack 3,5 mm, służące do podłączenia słuchawek.

Przednia ścianka obudowy odbioika ENG zorganizowana jest identycznie, jak w odbioiku IEM, a na dolnej również znajduje się gniazdo komunikacji micro-USB. MPR30-ENG można wykorzystać jako odbioik odsłuchu, jednak nie jest to jego podstawowa funkcja. W zasadzie tor słuchawek dysponuje jedynie regulacją głośności. Podstawową funkcją odbioika MPR30-ENG jest współpraca z kamerami wideo, i stąd wyposażenie go w procesor DSP, który modyfikuje sygnał wyjściowy dla torów audio populaych kamer.

Wyjście odbioika może współpracować tak z wejściami liniowymi, jak i mikrofonowymi. Pasmo pracy odbioika to zakres od 470 do 832 MHz, z podziałem tego pasma na grupy kanałów. Do dyspozycji mamy oczywiście funkcję squelch, z możliwością jej wyłączenia, oraz przełącznik polaryzacji sygnału. Odbioik wyposażony został w zaawansowana funkcję skanowania pasma oraz w możliwość generowania tonu kalibracyjnego 1 kHz.

OBSŁUGA SYSTEMU

zasadniczo jest bardzo prosta. Po załączeniu nadajnika wystarczy za pomocą funkcji Scan, lub po prostu z panelu, wybrać grupę oraz kanał nadawania, po czym na odbioiku dokonać tego samego – lub też zsynchronizować je za pomocą podczerwieni. Po chwili urządzenia już komunikują się ze sobą, a system w zasadzie działa. Dokładna regulacja czułości, mocy, opisanie nadajnika itd. wymagają wejścia w Menu urządzeń i poświęcenie czasu na dokonanie nastaw. Menu jest przejrzyste i zrozumiałe dla średnio zaawansowanego użytkownika. Warto poświęcić więcej czasu na poznanie funkcji Scan, bowiem w przypadku pracy w zasięgu większej liczby połączeń bezprzewodowych ułatwi ona wybór czystych kanałów. System działa pewnie, a przekazywany dźwięk jest czysty oraz dynamiczny.

Zasięg pracy systemu jest ogromny. Pewną łączność w terenie bez przeszkód można utrzymać do około 200 m przy mocy nadawania 250 mW, i nawet 400 m przy 2 W mocy. Natomiast maksymalny zasięg, jaki udało się uzyskać, przy antenach „widzących się” wzajemnie (oczywiście stojąc bez ruchu w jednym miejscu i nie ruszając się z odbioikiem), przy mocy nadawania 2 W to prawie… 700 m! Natomiast w przypadku występowania ścian (nawet wielokrotnych na drodze sygnału) udało się uzyskać pewny odbiór w odległości ok. 100 m od nadajnika (przy 2 W, przy 250 mW było to ok. 50 m). Dodać trzeba jeszcze, że testy były wykonywane z podłączoną do nadajnika anteną kierunkową LBN1-LNN1. Nie polecam wyłączania funkcji squelch – utracie połączenia towarzyszy głośny szum, co, mając słuchawkę w uchu, miłe nie jest. Po nastawieniu progu squelch zanik sygnału jest miękki, natychmiastowy i wolny od przydźwięków oraz szumów. Przy próbach bez problemu można było osiągnąć dobre działanie wyciszenia i doskonały zasięg. Dzięki zastosowaniu korekcji barwy można bez problemu wyregulować odpowiadające nam brzmienie odsłuchu. Baterie alkaiczne pozwalają na około 3 do 3,5 h pracy odbioika, co podpowiada, że lepiej jest zastosować zestaw akumulatorów, który zwiększy czas pracy zestawu.

WNIOSKI

Włoska firma Wisycom wprowadziła na rynek urządzenia tworzące systemy bezprzewodowe, które charakteryzują się przemyślaną konstrukcją i wykorzystaniem nowoczesnej elektroniki. Na co należy zwrócić uwagę na pierwszym miejscu, to solidność i profesjonalizm wykonania. Następną zaletą jest duża dbałość o tor radiowy, niezawodność i elastyczność jego pracy, przejawiające się m.in. w szerokości dostępnego pasma oraz możliwości współpracy z urządzeniami bezprzewodowymi innych producentów. Łatwość obsługi oraz wybranie koniecznych do dobrej stabilnej pracy funkcji, które nie komplikują niepotrzebnie urządzenia, a jednocześnie dają duże możliwości, to kolejne plusy. Do zalet można dorzucić świetny zasięg niezakłóconej pracy, co jest zasługą nie tylko mocy nadajnika, ale dbałości o dopasowanie systemów antenowych, w które wyposażone są urządzenia. No i na koniec fajny, nowoczesny design i niewielkie gabaryty odbioików. Oczywiście urządzenia Wisycom nie należą do najtańszych, jednak konstrukcja i zastosowane rozwiązania stawiają je wśród urządzeń z najwyższej półki, których jeszcze nie oddano w młynek dalekowschodniej produkcji.

Marek Kozik

Więcej informacji o prezentowanym systemie oraz innych produktach firmy Wisycom na stronie inteetowej producenta: www.wisycom.com oraz polskiego dystrybutora: www.konsbud-audio.pl.