FBT Mitus - kompaktowy, aktywny system wyrównany liniowo

FBT

FBT jest przedstawicielem włoskiej szkoły nagłośnieniowej. Nie jest to wielki konce, za to dysponuje dużym i nowoczesnym laboratorium badawczo-rozwojowym. Opracowywane są w nim autorskie, bardzo często nowatorskie i nowoczesne rozwiązania technologiczne - dotyczy to zarówno rozwiązań akustycznych, jak i cyfrowych układów DSP.

Mid-bass Mitus 212FSA, wyposażony w dwa neodymowe głośniki B&C o średnicy 12”, jest przystosowany do podwieszania.

Efektem pracy licznych inżynierów zatrudnionych w laboratorium są zestawy nagłośnieniowe mogące stanąć w konkury z zestawami głośnikowymi największych producentów na świecie. Do istotnych atutów FBT należy to, że cała produkcja odbywa się w nowoczesnej fabryce we Włoszech. Warto też wspomnieć, że FBT blisko współpracuje z producentem jednych z najlepszych przetwoików na świecie - B&C, ze słynnymi driverami na czele.

Wśród presetów subbasu Mitus 118SA znajdziemy m.in. program do pracy w układzie kardioidalnym.

FBT MITUS

FBT Mitus jest przykładem połączenia interesujących rozwiązań z dziedziny akustyki i nowoczesnych technologii cyfrowych. System składa się z: aktywnego szerokopasmowego modułu Mitus 206LA oraz 3 modeli aktywnych subbasów, przeznaczonych do podwieszania - Mitus 212FSA, 118SA i 121SA. Dostępne są również wersje pasywne każdego z modeli.

Klaster 6 × 206LA + 212FSA z ramą waży zaledwie 145 kg.

Prócz tego w serii Mitus producent oferuje również monitory estradowe Mitus 210MA z koaksjalnym przetwoikiem oraz dwa szerokopasmowe zestawy głośnikowe. Do testów dostaliśmy aktywną wersję systemu w konfiguracji: 6 × Mitus 206LA + rama do podwieszenia, 1 × Mitus 212FSA i 3 × 118SA na stronę.

206LA - GARŚĆ INFORMACJI

Jedną z podstawowych zalet systemu FBT Mitus jest kompaktowy, szerokopasmowy moduł Mitus 206LA. Ten niewielki i lekki - bo ważący zaledwie 14 kg - moduł jest wyposażony w 2 przetwoiki o średnicy 6,5” z cewkami 1,7” oraz driver 1,4” z cewką 2,5”. To nie są jakieś-tam przetwoiki. Są to OEMowe przetwoiki marki B&C, produkowane specjalnie dla FBT, o autorskiej konstrukcji.

Głośniki mają łączną moc 650 W (500 W LF + 150 W HF). Punkt podziału został ustalony dość nisko - na 1,2 kHz. Odpowiednio ukształtowany falowód sprawia, że moduł Mitus 206LA realnie pokrywa w poziomie kąt nieco ponad 100 stopni! Przy spadku 3 dB nawet 110.

Ten fakt predestynuje FBT Mitus do zastosowań związanych z instalacjami stałymi w teatrach, salach koncertowych i dużych klubach. W pionie moduł 206LA promieniuje kątem 10 stopni. Efektywne pasmo przenoszenia mieści się w zakresie 68 Hz-20 kHz i trzeba podkreślić, że jest bardzo wyrównane w pełnym
zakresie.

We wnętrzu kompaktowej obudowy znalazły się dwie końcówki mocy pracujące w klasie D, zasilane nowoczesnymi zasilaczami impulsowymi, o mocach 600 W dla dolnego pasma oraz 300 W dla pasma wysokiego. Jak widać, aktywny moduł  szerokopasmowy z końcówkami o mocy 900 W RMS i ważący nieco ponad 14 kg to naprawdę znakomity wynik. Równie znakomity jest maksymalny poziom ciśnienia akustycznego, jaki potrafi wygenerować to maleństwo - 134 dB max SPL.

Najwięcej problemu przysparza zamontowanie modułu basowego 212FSA do ramy (dość ciężkiej).

Obudowy modułów 206LA są wykonane z twardego i sztywnego kompozytowego tworzywa sztucznego z wewnętrznymi żebrowanymi wzmocnieniami. Przedni metalowy grill ma podklejoną od wewnątrz gęstą gąbkę techniczną, chroniącą przetwoiki przed złymi warunkami atmosferycznymi.

PRESETY I USTAWIENIA

To, co wyróżnia FBT Mitus’a w swojej klasie, to wyposażenie w pokładowy DSP, z nastawami przygotowanymi do pracy w różnych konfiguracjach. Projektanci
systemu postawili na uniwersalność, wyposażając paczki w 8 presetów różnych nastaw EQ, zoptymalizowanych dla różnych konfiguracji. Przede wszystkim mamy nastawy do stosowania w zależności od tego, czy mamy grać w plenerze, czy pomieszczeniach zamkniętych.

Programy dedykowane do grania w pomieszczeniach zamkniętych zostały tak skonstruowane, by minimalizować skutki odbić i pogłosów, natomiast te do pracy w plenerze mają więcej górki. Ale też mamy presety do dużych i małych konfiguracji.

Wiadomo, że nie wszystkie "joby" gra się dużymi systemami. Czasami są imprezy, na których nagłośnienie 10 kW na stronę to zwykła przesada, a stosowanie systemu wyrównanego liniowo w klasycznym zastosowaniu mija się z celem. Czasami na mniejsze sztuki w klubach, mniejsze sceny promocyjne w marketach czy prezentacje wystarczy zabrać dwa moduły szerokopasmowe + subbas na stronę.

Moduły mają dość wygodny, zintegrowany system zawieszania - z przodu montowane są na poziomych zawiasach…	… zaś z tyłu na łączniku kątowym można ustawić moduły w skoku co 2 stopnie, od 0 stopni do 10 stopni.

Producent umożliwił więc wykorzystanie takiej konfiguracji, nazwanej w naszym kraju pieszczotliwie E.T. (w nawiązaniu do istoty z filmy Stevena Spielberga "E.T."). Bo też wygląd dwóch modułów zamontowanych na specjalnej ramie, na statywie wkręconym w góą powierzchnię modułu subbasowego, przypomina przesympatycznego E.T. Tego typu konfiguracja - 2 x 206LA + 121SA na stronę - sprawdza się znakomicie w mniejszych sytuacjach.

Również dla większych konfiguracji, gdzie mamy zawieszonych 6 i więcej modułów, są przewidziane odpowiednie nastawy EQ - w zależności od kątów podwieszenia każdego z modułów wybieramy odpowiedni program.

Uzupełnieniem DSP jest regulacja wzmocnienia końcówki wysokotonowej w zakresie ±5 dB. Projektując podwieszane grono możemy w góych modułach grających na większe odległości wzmocnić góe pasmo, a w dolnych modułach je osłabić.

Trzeba przyznać, że to znakomity pomysł, pozwalający zwiększyć efektywność systemu i zadbać o lepsze brzmienie na niewielkich odległościach. Producent przygotował kilka przykładowych konfiguracji i udostępnił je na stronie inteetowej.

Projektanci systemu postawili na uniwersalność, wyposażając paczki w 8 presetów różnych nastaw EQ, zoptymalizowanych dla różnych konfiguracji.

SYSTEM PODWIESZANIA

Moduły mają dość wygodny, zintegrowany system zawieszania - z przodu montowane są na poziomych zawiasach, zaś z tyłu na łączniku kątowym można ustawić moduły w skoku co 2 stopnie, od 0 stopni do 10 stopni. Najciekawsze jest, że na upartego, dysponując podnoszonym statywem nożycowym, system można podwiesić jedna osoba! Choć oczywiście to hardcore...

Najwięcej problemu przysparza zamontowanie do ramy (dość ciężkiej) modułu basowego 212FSA. Później idzie bez większych problemów, dzięki lekkości modułów szerokopasmowych i wygodnemu systemowi podwieszania. Również system kątowania jest wygodny.

BAS

Do podwieszania jest również przeznaczony tzw. mid-bass Mitus 212FSA. Pracuje w zakresie 45 Hz-120 Hz i uzupełnia moduły szerokopasmowe głównie o wyższe pasmo dołu, stanowi dobre podparcie dla 206LA.

Obudowę typu band-pass zbudowano ze sklejki brzozowej o grubości 15 mm. Powierzchnię pokryto odpoą na uszkodzenia farbą młotkową. We wnętrzu znalazły się dwa OEMowe przetwoiki neodymowe B&C o średnicy 12” z cewką 3”. Końcówka class D pozwala uzyskać moc maksymalną 1.200 W RMS i 800 W RMS mocy ciągłej.

Imponujące są wartości max SPL - 134 dB ciągłego oraz 138 dB chwilowego. Podobnie jak moduł szerokopasmowy, również Mitus 212FSA jest wyposażony w nastawy DSP pozwalające dostosować tryb pracy do konkretnych konfiguracji. Zestawy te są przystosowane do pracy w kardioidzie.

Moduły systemu Mitus są urządzeniami aktywnymi, zasilanymi z sieci napięcia przemiennego za pomocą złącz PowerCon.

Prócz zmiany biegunowości (Phase) mamy do dyspozycji jeszcze linię opóźniającą. Waga jednego zestawu 212FSA jest relatywnie niska - subbas 2 × 12” waży bowiem zaledwie 36,5 kg!

Można się zastanowić w tym miejscu, na ile sensowne jest podwieszanie subbasu... W ten sposób tracimy niejako 3 dB skuteczności. Argument jest jeden - brzmienie. Podwieszaliśmy grona w różnych konfiguracjach, również bez Mitusa 212FSA. Okazywało się, że brzmienie traciło jakby podparcie. Szczególnie w dole wokalu męskiego uwidaczniała się różnica. Konfigurując sobie system warto jednak pomyśleć o uzupełnieniu grona o jedną sztukę 212FSA, zwłaszcza że może się przydać na mniejsze sztuki do konfiguracji E.T.

KONFIGURACJE

Właśnie - Mitus jest przystosowany do pracy w różnych konfiguracjach. Można go podwieszać, ale również stakować. Co ważne, w konfiguracji z Mitus 212FSA + 206LA zarówno do stakowania, jak i podwieszania służy ta sama rama. Do podwieszania samych modułów 206LA jest osobna rama MTF206. Jest nawet opcja
wyposażenia ramy w... kółka.

Konstrukcyjnie zestawy Mitus są bardzo przemyślane. Moduły są zasilane złączami PowerCon. Opięcie grona jest dzięki temu pewne i szybkie. Dodatkową
zaletą jest możliwość odłączenia masy, co w niektórych sytuacjach (wcale nierzadkich w polskich realiach „prądowych”) może rozwiązać duży problem.

118 SA

Ostatnim elementem nadesłanym do testów były subbasy 118SA. Obudowa jest wykonana z 18-milimetrowej sklejki brzozowej i, podobnie jak 212FSA, powierzchnia jest pokryta farbą młotkową. Zestaw można podwieszać - mamy 8 punktów M10 do podwieszenia.

Prócz tego w góej części obudowy jest gwint na zamontowanie sztycy do zamontowania modułów szerokopasmowych, choćby 206LA. W obudowie bass-reflex znalazł się opracowany dla FBT przetwoik B&C o średnicy 18” i z cewką 3” z neodymowym magnesem.

Jedną z podstawowych zalet systemu FBT Mitus jest kompaktowy, szerokopasmowy moduł Mitus 206LA.

Pasmo przenoszenia zawiera się w zakresie 36 Hz-100 Hz, max SPL osiąga imponujące 139 dB. Cyfrowa końcówka o mocy 1.200 W RMS jest uzupełniona
o DSP, gdzie wśród presetów znajdziemy m.in. program do pracy w układzie kardioidalnym. Prócz tego mamy zmianę biegunowości i linię opóźniającą.
Subbas jest sporych rozmiarów - w końcu we wnętrzu drzemie 18” przetwoik, ale jest przy tym stosunkowo lekki, bo waży 47 kg. Po bokach ma wygodnie wyprofilowane uchwyty.

FBT Mitus 118SA zaskakuje muzycznością brzmienia. Bas jest szybki, nierozwlekły, a przy tym schodzi naprawdę nisko. Dźwięk nie muli. Oczywiście, jeśli ktoś szuka dyskotekowego subbasu, to powinien zainteresować się modelem Mitus 121SA (mieliśmy parkę na 2 tygodnie na sprawdzenie). Ten subbas wyczuwa się w żołądku...

DO BOJU

O profesjonalnych zastosowaniach małego systemu wyrównanego liniowo FBT świadczy udostępnienie presetów ustawień dla profesjonalnego oprogramowania
do predykcji - EASE Focus 2. A to umożliwia profesjonalne projektowanie nie tylko mobilnych systemów koncertowych, ale również - a może przede wszystkim - stałych systemów instalacyjnych, ukierunkowanych na wysokiej klasy brzmienie. Bo FBT Mitus ma wszelkie dane ku temu, żeby zawalczyć o profesjonalny rynek tak systemów koncertowych, jak teatralnych, filharmonicznych czy aren sportowych i sal koncertowych.

Mieliśmy testowy zestaw przez dwa miesiące. FBT Mitus zdążył w tym czasie zagrać kilka plenerów, dwa koncerty w sporym klubie, w mniejszych konfiguracjach E.T. na kilku koncertach w małych klubach i jako nagłośnienie stoiska targowego - doskonale się sprawdził szeroki kąt promieniowania dźwiękiem.

Testowy zestaw kosztuje około 106 tys. złotych netto, a radził sobie za każdym razem znakomicie. Również na plenerach nie brakowało mocy, spokojnie
można było nagłośnić przestrzeń do trzydziestu kilku metrów. Przy tym zestawy nie "rzygały" dźwiękiem. Nawet przy maksymalnym wysterowaniu dźwięk nie był zduszony. Fakt, że na plener warto dołożyć jeszcze ze dwa subbasy... Ale nie jest to koniecznością.

O profesjonalnych zastosowaniach systemu Mitus świadczy udostępnienie presetów ustawień dla profesjonalnego oprogramowania do predykcji - EASE Focus 2.

Mitus 118SA jest bardzo interesującym subbasem. Bas generowany przez te zestawy o mocy 1.200 W jest zarówno niski, jak punktowy. Jak na 18-calowy przetwoiki dźwięk jest zaskakująco zwarty, nierozwleczony. A jednocześnie daje absolutnie podstawę brzmieniową i subfoniczny sound.

Doskonale sprawdza się możliwość regulacji poziomu wzmocnienia końcówki wysokotonowej w modułach szerokopasmowych Mitus 206LA - to znakomity patent, pozwalający zadbać o dobre brzmienie i skuteczne pokrycie dźwiękiem.

Praktyka pokazała, że moduł szerokopasmowy ma naprawdę spory zapas mocy w górze i możliwość redukcji mocy o 2,5 dB na bliskie odległości sprawdzała się znakomicie. W pomieszczeniach zamkniętych, gdzie występuje sporo powierzchni szklanych, można nieco zmniejszyć głośność końcówek wysokotonowych, natomiast podczas pracy w plenerze, zwłaszcza w góych modułach operujących na większe odległości, podbicie góry jest mile widziane.

Na koncercie w dużym klubie nie było problemu, żeby uzyskać 110 dBA sygnału średniego (ważony A, czas uśredniania 1 sekunda). W szczycie system generował 125 dB. W plenerze można było osiągnąć 106 dBA (punkt pomiarowy 26 metrów od zawieszonych gron).

PODSUMOWANIE

FBT Mitus to świetnie brzmiący system wyrównany liniowo, do tego dysponujący sporym zapasem mocy i szerokimi możliwościami konfiguracji i kalibracji. Warto podkreślić, że dzięki udostępnieniu nastaw systemu line array FBT Mitus dla profesjonalnego programu do predykcji EASE Focus 2 oraz faktowi, że moduły 206 LA dysponują bardzo szerokim efektywnym kątem pokrycia dźwiękiem, przekraczającym 100°, można z powodzeniem elementy tego systemu wykorzystywać nie tylko w konfiguracjach koncertowych, ale i w skomplikowanych technicznie instalacjach stałych: w filharmoniach, salach koncertowych, teatrach czy dyskotekach i klubach tanecznych.

Za FBT Mitus przemawia niezwykle korzystna cena, fakt że moduły są wyposażone w końcówki mocy i zintegrowane układy DSP oraz oferują naprawdę wysokiej klasy brzmienie i efektywność.

FBT Mitus wydaje się być najlepszym wyborem dla niewielkiej firmy nagłośnieniowej z ambicjami rozwoju albo dla nowo powstającej. Jest też wart zainteresowania firm, które szukają niewielkiego, a mocnego drugiego systemu liniowego.

Za relatywnie niewielkie pieniądze oferuje on naprawdę znakomity dźwięk i szerokie możliwości konfiguracyjne. Aktualnie na rynku nie ma równie dobrego, konkurencyjnego cenowo systemu line array, charakteryzującego się tak dużą mocą i zarazem niską wagą.

Pełne grono z powodzeniem i bez większych problemów można zawiesić na standardowym statywie nożycowym do systemów line array - grono 6 × 206LA
+ 212FSA z ramą waży zaledwie 145 kg! No... trzeba jeszcze doliczyć okablowanie.

Warto też wspomnieć, że system FBT Mitus jest na bieżąco i chętnie wymieniany w riderach włoskich zespołów - we Włoszech FBT Mitus to bardzo ceniony i populay system wyrównany liniowo. Od jakiegoś czasu FBT Mitus znalazł się również w riderach niektórych polskich zespołów.

FBT Mitus jest też interesującą propozycją dla każdej firmy nagłośnieniowej szukającej drugiego systemu wyrównanego liniowo, na mniejsze imprezy. Wiadomo, że w riderach nigdy FBT nie sięgnie poziomu populaości systemów L’Acoustics, Meyer Sound czy JBL Pro. Ale też cena jest kilkukrotnie niższa!

A przecież nie zawsze gramy imprezy wymagające riderowego sprzętu... Niekiedy wręcz nie wypada dawać za niskie stawki riderowego systemu. To rozpuszczanie klientów i psucie runku... W sytuacjach niskobudżetowych imprez FBT Mitus wydaje się być doskonałym zastępstwem dla topowych systemów wyrównanych liniowo.

Włoska szkoła nagłośnieniowa rośnie w siłę. Liczy się już nie tylko w kategorii "plastików" i przenośnego nagłośnienia dla zespołów, ale coraz mocniej napiera na profesjonalny rynek systemów nagłośnieniowych line array.

Warto zaznaczyć, że siłą FBT jest nie tylko fakt produkcji w Europie, a nie w Chinach, ale przede wszystkim logiczny sposób zaprojektowania i zastosowanie zdobyczy technologicznych oddziału RMI firmy.

Jakość brzmienia systemu wyrównanego liniowo FBT Mitus to wypadkowa wiedzy konstruktorów, umiejętności konstrukcyjnych i wysokiego poziomu wykonania. A później zostaje już tylko... muzyka. Ten system brzmieniowo broni się sam. Warto go przetestować.

Jan Marek

Więcej informacji o systemie Mitus oraz innych produktach FBT na stronie inteetowej producenta: www.fbt.it oraz polskiego dystrybutora: www.fxmusic.pl