Lectrosonic SSM - Mikronadajnik systemu bezprzewodowego

2018-10-11

W jeszcze całkiem niedawnych czasach trwał „wyścig zbrojeń” w temacie miniaturyzacji. Na rynku pojawiały się coraz mniejsze telefony komórkowe, różnej maści odtwarzacze multimedialne itp. Potem jednak nastąpił „wielki wybuch” i technologiczny „wszechświat” zaczął się rozszerzać – telefony, w postaci smartfonów, swoją wielkością już dawno pobiły „cegły” z końca lat 90. ubiegłego wieku, a na telewizor mniejszy niż 42” nikt w sklepie nie chce nawet spojrzeć. Są jednak obszary, w których wciąż walczy się o zminimalizowanie wymiarów – oczywiście głównie po to, aby urządzenia stały się mniej widoczne. Klasycznym tego przykładem są mikrofony nagłowne, których wielkość w dzisiejszych czasach niewiele przekracza rozmiar główki od szpilki. Często jednak w komplecie z mikrofonem idzie nadajnik bezprzewodowy, a tutaj niestety wciąż artyści muszą borykać się ze sporej wielkości pudełkiem zawieszonym u paska, albo w innym miejscu.

Naprzeciw oczekiwaniom tych, dla których nadajnik powinien być równie niewidoczny jak mikrofon, wyszła firma Lectrosonic, która oferuje mikronadajnik o nazwie

SSM

To maleństwo można bez problemu ukryć w dłoni – co prawda trochę przeszkadza w tym antena, ale samo urządzenie jest niewiele większe od pudełka zapałek. Niespełna 6 cm długości i niecałe 4 cm szerokości oraz 1,5 cm grubości to naprawdę rewelacyjny wynik. Przy tym nadajnik wyposażony jest w wyświetlacz LCD, wskaźniki statusu, pięć przycisków membranowych, port synchronizacji IR, złącze LEMO, port USB i zewnętrzną antenę prętową.

Obudowa jest wykonana z aluminium, z twardą, niklowaną bezprądowo powierzchnią. Zasilanie dostarczane jest przez 3,6-woltowy akumulator litowo-jonowy, który w normalnych warunkach powinien zapewnić pracę do 6 godzin. Uformowane zatrzaski komory baterii ze stali nierdzewnej zamykają ją pewnie, tak że przypadkowe otwarcie jest wykluczone. Wraz z akumulatorem nadajnik waży tylko 65 gramów.

Obsługa nadajnika odbywa się z wykorzystaniem przycisków membranowych i wyświetlacza LCD.

SSM wyposażony jest w zastrzeżoną przez firmę Lectrosonics technologię Digital Hybryd Wireless, która łączy 24-bitowy dźwięk cyfrowy z analogowym sygnałem radiowym FM. Technologia ta radzi sobie z zakłóceniami kanału poprzez cyfrowe kodowanie strumienia bitów audio w nadajniku i dekodowanie go w odbiorniku, ale wysyłanie zakodowanej informacja odbywa się analogowo, z wykorzystaniem modulacji FM. Ten zastrzeżony algorytm DSP eliminuje obwody kompandora i jego artefakty, przy zachowaniu spektralnego „śladu” analogowych konstrukcji FM, w celu uproszczenia koordynacji wielokanałowej
z istniejącymi analogowymi systemami bezprzewodowymi.

W trybie Digital Hybrid pasmo przenoszenia urządzenia zawiera się w granicach 70 Hz-20 kHz (±1 dB). Częstotliwość pracy można wybierać w krokach co 100 lub 25 kHz, a maksymalna szerokość pasma wynosi 76,7 MHz. Daje to w sumie 3.072 dostępne częstotliwości pogrupowane w czterech blokach: pasmo A1 (470,100 - 537,575 MHz), pasmo B1 (537,600 - 614,375 MHz), pasmo C1 (614,400 - 691,175 MHz) i pasmo D1 (691,200 - 767,975 MHz).

Nadajnik akceptuje sygnały o poziomie mikrofonowym lub liniowym, oferując szeroki zakres wzmocnienia regulowany w krokach co 1 dB. Limiter w przedwzmacniaczu może bez zniekształceń przenosić pik sygnału o poziomie ponad 30 dB powyżej pełnej modulacji, pozwalając na ustawienie takiego wzmocnienia na wejściu, aby uzyskać maksymalny stosunek sygnału do szumu, przy wciąż bezpiecznym odstępie od przesterowania wejścia. Pomocne w odpowiednim wysterowaniu urządzenia są wskaźniki na obudowie transmitera.

SSM jest kompatybilny z wcześniejszymi wersjami analogowych odbiorników Lectrosonicsa, a także niektórymi odbiornikami innych producentów, wybieranymi w trybie emulacji DSP w menu urządzenia.

OBSŁUGA LECTROSONIC SSM

Obsługa nadajnika  odbywa się z wykorzystaniem przycisków membranowych i wyświetlacza LCD. W tym samym miejscu znajdziemy też wskaźnik stanu baterii, który świeci na zielono, gdy stan baterii jest wystarczający do co najmniej godzinnej pracy, na czerwono, gdy bateria „pada”, a błyska w tym kolorze, gdy zostało kilka minut do wyłączenia urządzenia.

Dwie diody po drugiej stronie wyświetlacza LED informują o głębokości modulacji – właściwa regulacja wzmocnienia wejściowego ma bowiem kluczowe znaczenie dla zapewnienia najwyższej jakości dźwięku. Dwie dwukolorowe diody LED świecą na czerwono lub zielono, aby dokładnie określić poziomy modulacji. Jeśli żadna z diod nie świeci możemy być pewni, że wzmocnienie jest za niskie (albo brak sygnału na wejściu), czyli poziom sygnału jest poniżej -20 dB. Świecenie diody opisanej jako -20 dB, przy braku aktywności drugiej diody (-10 dB) oznacza, że poziom sygnału zawiera się w zakresie od -20 do -10 dB, jeśli zaś obie diody świecą na zielono sygnał ma mniej niż 0 dB, ale więcej niż -10 dB. Analogicznie czerwona dioda -20 dB przy zielonej -10 dB oznacza, że sygnał przekroczył poziom 0 dB, ale jest jeszcze poniżej +10 dB. Dopiero obie diody świecące na czerwono, to znak, że poziom sygnału przekracza wartość +10 dB.

Zasilanie dostarczana jest przez 3,6-woltowy akumulator litowo-jonowy, który w normalnych warunkach powinien zapewnić pracę do 6 godzin.

Przycisk zasilania, oprócz załączania i wyłączania nadajnika, może również pełnić funkcje wyciszania wyjścia RF, pozwalając na dokonywanie zmiany ustawień bez interferowania z innymi nadajnikami w pobliżu. Przycisk AUDIO udostępnia regulację poziomu sygnału wyjściowego oraz odcięcia niskich częstotliwości, zaś FREQ służy do ustawiania częstotliwości pracy oraz przełączania wskazań wyświetlacza LCD pomiędzy częstotliwością opisaną w MHz a wyrażoną dwucyfrowym kodem heksagonalnym.

Możliwe są dwa tryby konfigurowania urządzenia. W pierwszym przytrzymując przycisk „w dół” w momencie włączania zasilania uzyskujemy dostęp do menu zdalnego sterowania, zasilania i ustawiania podświetlenia. Zdalne sterowanie odbywa się za pośrednictwem aplikacji LectroRM dostępnej dla systemów IOS i Android.

W drugim trybie, przytrzymując przycisk „w górę” podczas włączania, użytkownik ma dostęp do zmiany częstotliwości, mocy wyjściowej, konfiguracji wejścia mikrofonowego i trybu zgodności, który umożliwia współpracę nadajnika z różnymi odbiornikami. Gniazdo wejściowe audio zrealizowane jest na 3-pinowym złączu LEMO 00 Series, co z jednej strony może być pewnym utrudnieniem – większość mikrofonów miniaturowych ma złącze typu TA4F – z drugiej strony ma swoje niewątpliwe zalety, szczególnie w zastosowaniach teatralnych, ponieważ gwintowany kołnierz zapewnia zabezpieczenie przed przypadkowym rozłączeniem. Znajdujący się obok anteny port podczerwieni (IR) umożliwia transfer częstotliwości i kompatybilnych ustawień trybu z odbiorników wyposażonych w taki sam port podczerwieni. Ustawienie częstotliwości jest czynnością banalną i po krótkim czasie można cieszyć się czystym dźwiękiem wysokiej jakości. Przy ustawieniu małej mocy, w średniej wielkości pomieszczeniu uzyskujemy niezakłócony sygnał, nawet jeśli na drodze sygnału pojawią się przeszkody, np. w postaci półek, mebli itp. Przy dużej mocy pewny zasięg uzyskujemy nawet poza budynkiem, w którym pracuje nadajnik.

LECTRORM

LectroRM to mobilna aplikacja na smartfony z systemami operacyjnymi iOS i Android. Jego zadaniem jest dokonywanie zmiany ustawień w wybranych nadajnikach Lectrosonics dostarczając zakodowane sygnały audio do mikrofonu podłączonego do nadajnika. Po odebraniu sygnału przez nadajnik sygnał jest dekodowany, aby dokonać zmiany różnych ustawień, takich jak wzmocnienie sygnału, częstotliwość i wiele innych. Niestety aplikacja ta nie jest darmowa – jest dostępna do pobrania za około 20 USD w sklepie Apple App Store i Google Play.

UPDATE

Aktualizacja oprogramowania jest prosta. Trzeba pobrać program narzędziowy i plik ze strony internetowej www.lectrosonics.com, a następnie uruchomić program na komputerze z system operacyjnym Windows z nadajnikiem podłączonym do komputera przez port USB, znajdujący się w dolnej ściance obudowy urządzenia.

LECTROSONIC SSM W BOJU

Udało mi się wykorzystać nadajnik, współpracujący z odbiornikiem Venue Digital Hybryd i parą anten ALP620 LPDA (Log Periodic Dipole Array). Zarówno w pomieszczeniach zamkniętych (prezentacje, konferencje), jak i podczas plenerowego koncertu nadajnik sprawował się bez zarzutu, zapewniając czysty niezniekształcony dźwięk. Zyskał sobie też wielką sympatię jego bezpośrednich użytkowników – oczywiście ze względu na swoje rozmiary i wagę – szczególnie pani w sukni bez żadnych kieszeni i pasków. Zapięcie go z tyłu sukienki okazało się rozwiązaniem idealnym, bowiem na sukni nie pojawiła się ani jedna zmarszczka, świadcząca, że coś „dociąża” ją z tyłu.

Port USB w dolnej ściance obudowy urządzenia służy do aktualizacji firmware’u.

Każdy, kto często używa systemów bezprzewodowych, szczególnie w newralgicznych aplikacjach (telewizja, teatr) i w miejscach, gdzie panuje duży „ścisk” w eterze powinien nie tylko bliżej przyjrzeć się produktom Lectrosonicsa, a wręcz umieścić je na samym szczycie listy. A już nadajnik SSM w szczególności, zwłaszcza w przypadku obsługi wcześniej wspomnianych aplikacji. Niestety, cena może trochę odstraszać.

Jeśli zaś szukacie dobrej anteny kierunkowej, przyjrzyjcie się bliżej modelowi ALP, zwłaszcza jeśli często pracujecie na dużych imprezach plenerowych.

Informacje:

Moc RF: 25 lub 50 mW
Stabilność częstotliwości: ±0,002%
Dewiacja: ±75 kHz max (tryb Digital Hybryd)
Pasmo pracy: 70 Hz-20 kHz (±1 dB)
Filtr HPF: 70 Hz, -12 dB/okt
Zniekształcenia: 0,2%
Zasilanie: akumulator Li-ion 3,6 V, 1.000 mAh
Wymiary: 58,4 x 38 x 14,2 mm
Waga: 65 g
Cena: ok. 1.500 USD
Producent:
Lectrosonics
581 Laser Road NE
Rio Rancho, New Mexico 87124
www.lectrosonics.com


Więcej informacji prezentowanym urządzeniu na stronie producenta: www.lectrosonics.com

Live Sound & Instalation Newsletter
Krótko i na temat, zawsze najświeższe informacje