Pol-Audio M 115-500 CX ND

2017-09-20

Monitorów firmy Pol-Audio ludziom z branży nie trzeba specjalnie zachwalać – pracują w wielu firmach nagłośnieniowych, również w tych największych w Polsce, i są cenione za dobre brzmienie i liniową charakterystykę fazową.

Dodatkowo, solidnie zaprojektowane i wykonane, są odpoe na trudy pracy w rentalu, a ich stosunek jakości do ceny jest więcej niż korzystny.

Ekipa Pol-Audio, na czele z jej szefem, panem Leszkiem Polanowskim, nie zasypia jednak gruszek w popiele, nieustannie rozwijając i udoskonalając już istniejące oraz tworząc nowe konstrukcje. Do tej pierwszej kategorii należy bohater tego artykuły, nowy – ale jakby już znany – zestaw głośnikowy/monitor

M 115-500 CX ND


Jest to urządzenie głośnikowe przeznaczone głównie do pracy w funkcji monitora scenicznego (ale i nie tylko – o czym za moment), wyposażone w 15-calowy głośnik współosiowy. Zaraz, zaraz, czy aby takich monitorów kilkaset już nie gra po całej Polsce? Tak, i nie. Tak – bo monitor koaksjalny na 15-tce w ofercie Pol-Audio jest już od paru ładnych lat, nie – bo tamten model nosi nazwę MP 115-500 CX ND, a różnica ta nie kończy się tylko na nazwie. Już wizualnie widać pewną różnicę – M 115-500 CX ND otrzymał bowiem nową obudowę – a jeśli zaczniemy „grzebać” w jego wnętrzu, uwidaczniają się kolejne. Ale po kolei, dojdziemy i do tego.

M 115-500 CX ND to klasyczny zestaw dwudrożny typu bass-reflex w obudowie ze sklejki z brzozy bałtyckiej, wykończonej Poliureą – materiałem o dużej odpoości na uszkodzenia. Z racji tego, że urządzenie z założenia ma pełnić funkcję monitora scenicznego, jedna ze bocznych ścian obudowy wyposażona jest w gumowe nogi chroniące ową ściankę przed zarysowaniem. Taki sam zestaw „ochraniaczy” znajdziemy na dolnej ścianie. Dodatkowo mamy kilka otworów umożliwiających rozbudowę odsłuchu o elementy do podwieszania. W ten sposób można go wykorzystać również jako nagłośnienie podwieszone do konstrukcji.

W standardzie znajduje się także lekko zagłębione w obudowie gniazdo na statyw o zmiennym kącie pochylenia, co umożliwia ustawienie kierunku promieniowania zgodnie z jednym z 7 dostępnych ustawień.


Na góej ściance znajduje się wyfrezowany w obudowie wygodny uchwyt transportowy, co z uwagi na stosunkowo niewielką wagę urządzenia jest w zupełności wystarczające.

Ostatnim elementem obudowy są znajdujące się z tyłu dwa gniazda Speakonowe do podłączenia sygnału ze wzmacniacza.

WGŁĘBIAMY SIĘ


Mając za sobą to, co widać z zewnątrz, czas zaglądnąć do wnętrza. W tym celu odkręcamy osłonę głośnika, wykonaną z perforowanej blachy, pomalowanej proszkowo na czao i podklejoną od wewnątrz transparentną akustycznie gąbką. Napisałem „głośnika”, a nie „głośników”, bowiem – choć zestaw jest dwudrożny – wyposażony jest on w jeden głośnik, składający się z dwóch przetwoików umieszczonych współosiowo.

Jest to głośnik firmy 18Sound, 15NCX750H, składający się z 15-calowego przetwoika niskotonowego z 3 calową cewką oraz drivera o wylocie 1,2” i tytanowej membranie o średnicy 2,4”, ze wspólnym neodymowym układem magnetycznym.

Driver współpracuje z umieszczoną centralnie w osi głośnika, sporych rozmiarów tubą o dyspersji 70 x 50 stopni. Głośnik ten, będący nowością w ofercie włoskiego producenta (w poprzedniej wersji nie miał hoa), dysponuje mocą 400 W AES dla przetwoika niskotonowego i 120 W dla drivera.

Dzięki dużej, 2,5-calowej cewce przetwoika wysokotonowego można było zejść z podziałem pasma dość nisko, tj. do 1,2 kHz – za co odpowiada mocno rozbudowana i dopracowana (jak zwykle w produktach Pol-Audio) pasywna zwrotnica.

Wnętrze obudowy jest odpowiednio wytłumione, a na płycie czołowej – oprócz głośnika – znajdują się jeszcze dwa otwory bass-reflexowe.

WSŁUCHUJEMY SIĘ


Producent podaje, iż zasadnicze zadanie, jakie można postawić przed M 115-500 CX ND, to praca na scenie w roli odsłuchu scenicznego. I faktycznie urządzenie świetnie sprawdza się w tej roli, szczególnie jako odsłuch wokalowy, dysponuje bowiem naprawdę mocnym środkiem i wyrazistą – ale nie przerysowaną – górą pasma, przez co wokal przebija się bez większych problemów nawet przez „gęsty” materiał muzyczny. Pomiary wykazały, że okolice 1 kHz są wąsko, ale dość mocno wycięte – jest to efekt zainstalowania dużego hoa w osi głośnika niskotonowego (w tym obszarze to właśnie on odpowiada za odtwarzanie doprowadzonego doń sygnału), co powoduje powstawanie właśnie takiego zjawiska. Z drugiej strony pasmo to często „na dzień dobry” jest wycinane z monitorów, bo po pierwsze nierzadko „lubi się” sprzęgać, a po drugie jego nadmiar daje „nosowe”, albo „pudełkowe”, brzmienie. Ponadto, jak spojrzymy na wykres zanikania charakterystyki amplitudowej w funkcji czasu (w ramce „Pomiary”), czyli tzw. wodospad (waterfall), zauważymy, iż właśnie w okolicy 1 kHz pojawia się – już po czasie zerowym – nieco dłużej niż pozostała część pasma (w zakresie środka i góry) wybrzmiewający wąski zakres, czyli „ogon” na charakterystyce. A ponieważ nasze uchu uśrednia wszelkie zmiany ciśnienia akustycznego w pewnym określonym, niezerowym odcinku czasu, stąd odsłuchowo bynajmniej nie mamy wrażenia braku tegoż „okołojednokilohercowego” pasma.

Jak do tego przyzwyczaił nas już producent, M 115-500 CX ND ma niemalże wzorcową charakterystykę fazową, która tylko lekko „wgniata się” w okolicy 900 Hz – co wynika z wcześniej opisanego zjawiska odbić fal dźwiękowych emitowanych przez przetwoik niskotonowy od tuby drivera. W sumie w paśmie 150 Hz-16 kHz zmiana fazy sygnału nie przekracza zakresu ±90 stopni.

Zmierzona przez nas charakterystyka kierunkowa potwierdza deklarowaną przez producenta dyspersję – w naszym przypadku był to pomiar w szerszym kącie (70°) – i rzeczywiście widać, iż mierząc pod kątem 45 stopni w stosunku do osi mamy już ponad 6-decybelowy spadek poziomu ciśnienia powyżej 3 kHz.

POMIARY

Pomiary zostały wykonane za pomocą sygnału typu przemiatany sinus lub szum różowy. Program pomiarowy REW 5.18, mikrofon pomiarowy Audix TR-40, moduł Focusrite Scarlett 2i2. Charakterystyki z wygładzaniem 1/6 oktawy.

Funkcja przejścia (transfer function) zestawu Pol-Audio M 115-500 CX ND – u góry charakterystyka amplitudowa, u dołu fazowa. Na charakterystyce amplitudowej widać wyraźnie opisane w tekście wcięcie w okolicy 1 kHz, wynikające z odbić fal dźwiękowych od hoa wysokotonowego. Pasmo przenoszenia zestawu, przyjmując kryterium -10 dB, zawiera się w granicach od 70 Hz do około 17 kHz (przy -3 dB będzie to ok. 95 Hz-16 kHz). Charakterystyka fazowa – jak zwykle w produktach Pol-Audio – niemalże wzorcowa.

Charakterystyka kierunkowa zestawu M 115-500 CX ND w płaszczyźnie horyzontalnej (zestaw na statywie), przy pomiarze w osi (grantowa) oraz pod kątem 30 (fioletowa) i 45 stopni (zielona). Deklarowana przez producenta szerokość wiązki (70 stopni) jest jak najbardziej zachowana, natomiast przy mniejszym kącie, 30-stopniowym, można zaobserwować niewielki „ubytek” sygnału, na dodatek dość równomiey (tzn. w miarę równoległy do przebiegu mierzonego w osi) w paśmie od 800 Hz w górę.

Zanikanie charakterystyki amplitudowej w funkcji czasu (waterfall, albo wodospad) zestawu M 115-500 CX ND. Wcięcie w okolicy 1 kHz w rzeczywistości nie jest odbierane przez nasz słuch jako istotne stłumienie sygnału, bowiem pojawia się ono „po czasie”, tzn. wybrzmiewa dłużej niż pozostała część pasma zakresu średnich i wysokich częstotliwości. A więc po uśrednieniu przez nasze ucho odsłuchowo będzie jej więcej, niż wynika to z charakterystyki w chwili 0.

Charakterystyka poziomu zniekształceń (THD) zestawu M 115-500 CX ND w funkcji częstotliwości, znormalizowana do charakterystyki amplitudowej zestawu, przy średnim poziomie sygnału. W zakresie średnich częstotliwości (do 1,2-1,3 kHz, czyli punktu podziału) zniekształcenia utrzymują się poniżej 0,5% – oprócz wąskiego zakresu, w którym występują odbicia fali emitowanej przez przetwoik niskotonowy od hoa drivera wysokotonowego. Dla wyższych częstotliwości (powyżej 2 kHz) oscylują w okolicy 2%.

 

 

REASUMUJĄC


Firma Pol-Audio stara się być na bieżąco z oczekiwaniami klientów – często tworząc nowe urządzenia „pod” konkretne zastosowania, do pracy w specyficznych warunkach. Producent z uwagą wsłuchuje się w opinie i wskazówki użytkowników produkowanych przez siebie zestawów i systemów głośnikowych, stąd od czasu do czasu pojawiają się konstrukcje będące udoskonaleniem lub „wersją rozwojową”, czy też „wersją alteatywną”, już istniejących urządzeń. Tak jest w przypadku monitora M 115-500 CX ND, który jest niejako inną wersją znanego już monitora MP 115-500 CX ND. Konstrukcje te różni przede wszystkim inny „napęd”, czyli głośnik, a co za tym idzie nieco inne parametry – pasmo przenoszenia, punkt podziału pasma, a przede wszystkim kierunkowość – ale też trochę inny kształt obudowy.

M 115-500 CX ND świetnie sprawdzi się jako monitor wokalowy, nic nie stoi też na przeszkodzie, aby wykorzystać go jako mobilny zestaw nagłośnieniowy. Oczywiście jako monitor dla instrumentalistów też spełni swoją rolę, choć pod tym względem trochę lepszy jest jego „protoplasta”, czyli MP 115-500 CX ND. M 115-500 CX ND za to, dzięki nieco węższej dyspersji, pozwoli uzyskać mniej hałasu na scenie. Aczkolwiek w tym przypadku, jeśli chcemy zrobić odsłuch dla większej grupy muzyków, dobrze będzie skorzystać z dwóch tego typu urządzeń.

Pod względem brzmieniowym nie ma natomiast drastycznych różnic (MP 115-500 CX ND, wyposażony w przetwoik firmy BMS, ma nieco „szlachetniejszą” górę), zaś charakterystyka fazowa, tak w jednym jak i drugim, jest starannie ukształtowana. Podobnie ma się kwestia ceny, która jest w zasadzie taka sama, jak MP 115-500 CX ND. Natomiast dla tych, dla których liczy się każdy kilogram, dobra wiadomość jest taka, że nowa „piętnastka” jest lżejsza od „starej” o ponad 2 kg.

Piotr Sadłoń


Więcej informacji o prezentowanym zestawie oraz innych produktach firmy Pol-Audio na stronie inteetowej producenta: www.polaudio.pl.

INFORMACJE:


Moc AES: 500 W
Impedancja: 8 Ω
Dyspersja: 70 x 50 stopni
Pasmo przenoszenia: 60 Hz-18 kHz
Skuteczność (1 W/1 m): 97 dB
Waga: 17,2 kg
Cena netto: 3.400 zł

Dostarczył:
POL-AUDIO Leszek Polanowski
ul. M.C. Skłodowskiej 33, 05-420 Józefów
tel: (22) 789 30 02, 789 64 87
www.polaudio.pl

Live Sound & Instalation Newsletter
Krótko i na temat, zawsze najświeższe informacje