Behringer Eurocom MA6018 - Instalacyjny automikser ze wzmacniaczem

Zasada działania takich urządzeń jest klasyczna, jednak specyfika nagłośnień instalacyjnych nie wymaga ciągłego korzystania z pewnych funkcji, a więc prostota obsługi takich wzmacniaczy powinna być większa. Często w odróżnieniu od wzmacniaczy przenośnych urządzenia instalacyjne wyposażone są w wejścia sygnałów, które nie są stosowane na scenie. Oczywiście nie bez znaczenia jest wielkość urządzeń instalacyjnych, możliwość pracy z obwodami głośnikowymi wysokoimpedancyjnymi oraz moc, ktora w przypadku układów instalacyjnych nie musi być duża.

Firma Behringer uruchomiła linię produktów o nazwie handlowej Eurocom, przeznaczonych właśnie do zastosowań instalacyjnych. Jest to linia produktów, która juz na etapie projektowania konsultowana była z szeroką rzeszą potencjalnych użytkownikow. Spełniają one oczekiwania stawiane systemom instalacyjnym oraz projektowane są w różnej skali komplikacji, w celu lepszego dopasowania sprzętu do indywidualnych potrzeb aplikacji. Seria MA6000 jest przeznaczona do systemów bardziej rozbudowanych. Najbardziej zaawansowaną zaś konstrukcją tej serii jest powermikser MA6018.

EUROCOM MA6018

zamknięty jest w obudowie wykonanej z blachy stalowej, lakierowanej na czay matowy kolor. Panel czołowy wykonany jest z tworzywa sztucznego, również o kolorze czaym, jednak wykończony jest na wysoki połysk, co stanowi element wyróżniający modele serii Eurocom. Obudowa nie jest typowym prostopadłościanem, lecz jej dno oraz wieko mają mocno zaokrąglone rogi. Na bokach obudowy wykonano szereg drobnych otworkow wentylacyjnych pozwalających na chłodzenie wnętrza. Przednia płyta normalnie wyposażona jest w potencjometr poziomu sygnału z dużą wygodną gałką. Wokół niej wykonano światłowodowy otok, który świeci kolorem żółtym, gdy wzmacniacz jest załączony, zaś czerwonym, gdy zostaje przesterowany (jest to element charakterystyczny dla całej linii).

Po załączeniu zasilacza na czaym panelu czołowym ukazują się dwie świecące litery A i B, które okalają diody LED wskaźnikow wysterowania wzmacniaczy. MA6018 wyposażony jest w dwa równolegle pracujące wzmacniacze o mocach 180 W każdy, określane przez producenta jako technologia Dual- Drive. Jeden służy do zasilania zestawow niskoimpedancyjnych, o impedancji minimalnej 4 ƒOm, zaś drugi do zasilania instalacji wysokoimpedancyjnej (wysokonapięciowej) i może pracować w standardzie 70 lub 100 V. Obok wskaźnikow wysterowania znajdują się cztery przyciski, za pomocą których wybrane wejście AUX (jedno z czterech dostępnych) dołączane jest do szyny głownego miksu. I wydawało by się, że to tyle, jeżeli chodzi o płytę przednią wzmacniacza. W rzeczywistości tak nie jest, bowiem większą jej część stanowi uchylna klapka, po otwarciu której ukazuje się czteaście zagłębionych w przedniej płycie potencjometrów.

Urządzenie dysponuje ośmioma wejściami mikrofonowymi/liniowymi, których potencjometry głośności znajdują się w dolnym rzędzie przedniego panelu. Powyżej nich zamontowano potencjometry głośności oraz dwupunktowej regulacji barwy toru AUX, potencjometr głośności szyny drugiej strefy (Zone2) oraz dwa potencjometry korekcji głównego miksu. Ostatnim elementem schowanym pod klapką jest wyłącznik zasilania, w formie przycisku monostabilnego. Całość przedniej płyty jest czaa, podobnie jak gałki potencjometrów. Po zainstalowaniu wzmacniacza w jakiejś niszy czy szafce mogłoby się okazać, że panel pod klapką jest kompletnie niewidoczny, co utrudniłoby regulacje. Jednak producent przewidział to i zamontował w zagłębieniu oświetlenie LED. Dodatkowym fajnym pomysłem jest wyklejenie spodu klapki zapisywalną (i zmywalną) mapą potencjometrów, na której można zaznaczyć sobie ich ustawienia. Na bokach obudowy można przykręcić dodatkowe uszy pozwalające na zamontowanie MA6018 w skrzyni lub szafce rakowej. Dodatkowo do zestawu dołączono klapki z tworzywa osłaniające uszy z przodu, co poprawia estetykę, w szczególności gdy urządzenie jest używane bez montażu w raku.

NA TYLNEJ PŁYCIE

znajdują się wszelkie gniazda oraz część regulatorów, ustawień których nie będzie się dokonywać zbyt często i domyślnie winien mieć do nich dostęp instalator lub osoba posiadająca odpowiednie kwalifikacje techniczne. Przede wszystkim mamy tu gniazdo zasilania z sieci napięcia przemiennego wraz z zabezpieczonym przełącznikiem napięcia zasilania 115/230 V.

Jak wspomniałem wcześniej, MA6018 wyposażony jest w osiem kanałów MIC/ LINE. Architektura ich jest identyczna dla wszystkich. Każdy z kanałów wyposażono w 8-pozycyjny przełącznik typu DIP switch, którym dokonuje się konfiguracji danego kanału. Za jego pomocą można wybrać wstępnie czułość wejścia (mikrofon/ linia), załączyć napięcie fantomowe +24 V, konfigurować priorytetowe działanie funkcji MUTE, przełączać regulację głośności na zdalny przewodowy panel sterujący, włączyć funkcję automiksu (wyciszania nieużywanych kanałów) oraz przesłać sygnał przedwzmacniacza do głównej szyny i/lub szyny Zone2. Kanały wyposażono w diodę LED sygnalizującą obecność sygnału na wejściu. Każdy z kanałów dysponuje możliwością regulacji czułości oraz dwuzakresową korekcją (100 Hz, 10 kHz w zakresie ±12 dB). Regulacji dokonać można za pomocą śrubokręta.

Sygnał do kanałów można doprowadzić w dwojaki sposób. Wyposażone są one w gniazda Combo (XLR/Jack 1”), jak również w używane typowo w systemach instalacyjnych gniazda Euroblock. W gniazdach tych oprócz symetrycznego wejścia znajduje się wejście sterujące wyciszaniem kanału oraz wyjście Direct OUT.

Kolejny blok gniazd na tylnej płycie stanowią cztery pary wejść AUX, wykonane w formie gniazd RCA – wejścia stereo miksowane do mono. Poniżej wejść AUX umieszczono wejście Euroblock służące do podłączenia opcjonalnego przewodowego panelu sterującego, pozwalającego na regulację głośności oraz zarządzanie wejściami AUX. Zdalne sterowanie wg. schematu opisu 5-pinowego złącza Euro block może obejmować zdalną regulację głośności, wyciszanie oraz włączanie/ wyłączanie zasilania.

Na tylnej płycie umieszczono również blok regulatorów oraz kolejne wejście Euroblock służące do podłączenia do wzmacniacza systemu telefonicznego lub przywoławczego (TEL/PAGE). Za pomocą dodatkowego 9-pozycyjnego DIP switcha można konfigurować pracę tego bloku. Potencjometry umieszczone w tym bloku pozwalają na regulację głośności sygnału poprzedzającego nadanie komunikatu (z wewnętrznego generatora), poziomu wyciszania pozostałych kanałów, w momencie pojawienia się sygnału na wejściu TEL/PAGE, ustawienia poziomu głośności tegoż wejścia oraz poziomu głośności sygnału MOH (music on hold). Sygnał MOH może pochodzić z dowolnego wejścia AUX – oczywiście musimy wybrać z którego, a dokonać tego można ustawiając odpowiedni przełącznik następnego DIP switcha, umieszczonego na tylnej płycie obudowy. Pod nim umieszczono gniazda Euroblock wyjścia drugiej szyny miksu Zone2 oraz wyjścia MOH – oba sygnały są symetryczne.

MA6018 wyposażono w parę wyjść oraz wejść Bridge, które pozwalają na kaskadowe łączenie do czterech urządzeń, dzięki czemu mamy możliwość rozbudowy systemu do maksymalnie 32 kanałów wejściowych.

Każdy z torów wzmacniaczy, czyli wysoko- i niskoimpedancyjnego, rozbudowany jest o wejście/wyjście pętli efektów pozwalającej na podłączenie dodatkowych procesorów dźwięku (np. korektora, multiefektu, eliminatora sprzężeń, itp.). Wejścia oraz wyjścia wykonane są również w formie wspólnego gniazda Euroblock.

Wyjścia mocy obu wzmacniaczy również wykonano w formie Euroblock, jednak są one rodzaju żeńskiego, czyli odwrotnie niż pozostałe. Zapobiega to pomyłce w podłączeniu. Ostatnim elementem, który producent umieścił na tylnej płycie MA6018, jest potencjometr balansu głośności pomiędzy wzmacniaczem wysoko- i niskoimpedancyjnym.

WNĘTRZE

Po odkręceniu obudowy wzmacniacza widać skomplikowaną i zminiaturyzowaną konstrukcję wewnętrzną powermiksera. MA6018 ma konstrukcję modułową, czyli zmontowany jest z kilku płytek drukowanych, połączonych przewodami zakończonymi złączami. Płytki drukowane wykonane są tak w technologii przewlekanej, jak i SMT. Jak montaż płyt nie budzi zastrzeżeń, tak przewody łączące prowadzone są „po chińsku”. Jeden oplata drugi, a gniazda pozalewane są sławetnym klejem termicznym.

Urządzenie zasila zasilacz impulsowy, który stanowi moduł przykręcony na dnie obudowy. Obok niego zamontowano płytę wzmacniaczy pracujących w klasie D. Wzmacniacze oprócz radiatora wyposażone są w wentylator chłodzący. Jak podaje producent, efektywność stosowanych w linii Eurocom zasilaczy, w połączeniu z pracującymi w klasie D wzmacniaczami, sięga do 85%. W praktyce przekładać się to więc będzie na co najmniej dwukrotnie mniejsze zużycie energii, niż w większości produktów konkurencyjnych. Nie jest to bez znaczenia przy urządzeniach, które pracują w instalacjach stale włączone oraz przy ciągle rosnących kosztach energii.

Trzecim głównym modułem jest płytka sterująca, na której znajduje się procesor nadzorujący pracę logiki wzmacniacza, ATMega 16 firmy Atmel, oraz procesor DSP firmy Analog Devices. Pozostałe płytki to układy wejściowe, wskaźnikowe oraz logiczne przetwarzające sygnały licznych przełączników DIP.

ODPALAMY

Po zewnętrznych oraz wewnętrznych oględzinach przychodzi czas prób dźwiękowych. Tutaj następuje konsteacja, bowiem wzmacniacz po prostu… nie gra. W zasadzie bardzo wiele czasu poświęciłem na sprawdzenie, co jest grane, bowiem wskaźniki LED wykazywały dołączenie sygnału do przedwzmacniaczy, zaś głośnik podłączony zarówno do wzmacniacza niskoimpedancyjnego, jak i wysokonapięciowego milczał, jak zaklęty (poza tym wskaźniki wysterowania na panelu przednim też ani myślały choćby zabłysnąć). Po podłączeniu przyrządów pomiarowych okazało się, że po prostu nie ma połączenia pomiędzy wyjściem bloku sumującego, a wejściem wzmacniaczy mocy. Nie udało mi się znaleźć ustawienia przełącznika DIP odpowiednio konfigurującego pętlę efektów, tak jak to miało miejsce w testowanych w czerwcowym numerze innym urządzeniu z serii Eurocom, również będącym mikserem ze zintegrowanym wzmacniaczem – SN2408. Jedyny pomysł, jaki zaświtał w mojej starej głowie, to aby wykonać zworę na wyjściach pętli efektów. Wtedy wzmacniacz nareszcie przemówił. Któryś z czytelników zapyta: jak nie wie, to czemu nie przeczyta instrukcji? Ano dlatego, że niestety producent nie przewidział szczegółowej instrukcji obsługi, tak w wersji drukowanej, jak i na stronie. Dostępny jest jedynie Quick Start Guide w pięciu językach, w którym informacje są ograniczone i, jak na mój gust, niepełne. Być może nie będzie to stanowić większej przeszkody dla doświadczonego instalatora, który będzie chciał wykorzystać bogate możliwości urządzenia. Wzmacniacz ma wiele wejść sterujących, z których nie jest prosto korzystać, bowiem załączona instrukcja startowa określa jedynie ich ogólne parametry. Wejście systemu przywoławczego ma wiele funkcji, których obsługę można poniekąd wywnioskować z opisu przełączników DIP switcha. Przydałby się tu jednak dodatkowo schematy blokowe, które pozwoliłyby łatwiej odczytać intencje konstruktora.

MA6018 po doprowadzeniu do wejścia szumu białego i ustawieniu filtrów korektora na przedwzmacniaczach, jak i sumie na „zero” przetwarza sygnał bez żadnych podbarwień. Wejścia, które nie są aktywne, mogą być wyciszone (jeśli wybierzemy dla nich opcją Auto, czyli automiksu), dzięki czemu znacząco zmniejsza się poziom szumów słyszanych w głośnikach i zwiększa odstęp od sprzężeń. Nigdzie jednak nie znalazłem możliwości regulacji progu zadziałania układu bramkującego.

Każde z wejść mikrofonowych dysponuje możliwością ustawienia priorytetu. Wyciszenie kanału podrzędnego następuje natychmiast po pojawieniu się sygnału nadrzędnego. Ponowne załączenie wyciszonych kanałów odbywa się „miękko”, z pewnym, około 3-sekundowym opóźnieniem. Wejścia AUX są domyślnie zbramkowane, a załączanie ich oraz przełączanie między sobą następuje również z lekkim „fejdem”.

Bardzo ciekawym jest wejście TEL/ PAGE, które spełnia nie tylko funkcje współpracy z modułem telefonicznym, ale może być również wejściem mikrofonowym, współpracującym z mikrofonami tak dynamicznymi, jak i pojemnościowymi. Wzmacniacz wyposażony jest w generator sygnału dzwonka czy funkcję MOH. Instrukcja dość ogólnikowo określa tę funkcjonalność przy okazji opisów przełączników DIP switcha. Po uruchomieniu i skonfigurowaniu wzmacniacza MA6018 jego obsługa jest prosta, bowiem ogranicza się do regulacji poziomu sygnału w kanałach wejściowych/ AUX oraz poziomu i barwy na szynach wyjściowych.

PODSUMOWANIE

W dobie dźwięku i informacji trudno wyobrazić sobie miejsce użyteczności publicznej, sklepu, auli itp. bez jakiegokolwiek systemu nagłaśniającego. Automikser z wbudowanym wzmacniaczem Eurocom MA6018 może z powodzeniem obsługiwać nawet rozbudowane systemy instalacyjne. Duża liczba wejść do wykorzystania oraz możliwość ich zwiększenia użyciem kolejnych urządzeń połączonych kaskadowo pozwala na rozgłaszanie wielu źródeł sygnału. Automatyzacja działania oparta na procesorze DSP upraszcza obsługę urządzenia, oczywiście po skonfigurowaniu. Priorytetowe współdziałanie poszczególnych kanałów pozwala na stworzenie, w zależności od potrzeb, hierarchii źródeł. Możliwość użycia przewodowego zdalnego panelu sterującego pozwala na kontrolę podstawowych parametrów wzmacniacza. MA6018 daje możliwość z korzystania z trzech linii sygnałów wyjściowych jednocześnie. Oczywiście wzmacniacze hi-z oraz lo-z wysyłają ten sam sygnał, jednak dodatkowa szyna ZONE2 daje możliwość stworzenia odrębnego miksu do wykorzystania z dodatkowym wzmacniaczem mocy.

MA6018 to bardzo ciekawe i jednocześnie dosyć skomplikowane urządzenie, oferujące duże możliwości konfiguracyjne. Jedyny poważny minus (który stanowi zapewne efekt wczesnej fazy wprowadzania nowej linii na rynek) to brak szczegółowej instrukcji. Jednak zamysł, który przyświecał konstruktorom – aby stworzyć zaawansowane urządzenie, które potem ma być proste w obsłudze przez użytkownika „końcowego” – całkowicie się udał. Proponowana zaś dodatkowo energooszczędność może być dodatkowym argumentem dla potencjalnego klienta.

MA6018 jest kolejnym estetycznym i funkcjonalnym urządzeniem z logo Eurocom, które jest na pewno ciekawą propozycją dla użytkownika czy projektanta systemu instalacyjnego. Mam tylko nadzieję, że producent wyda w końcu pełną i wyczerpującą instrukcję użytkowania, która pozwoli cieszyć się tą konstrukcją w pełni i wykorzystywać wszystkie jej walory, których – jak widać – nie brakuje.

Marek Kozik

Więcej informacji o prezentowanym urządzeniu na stronie inteetowej producenta: www.behringer.com oraz polskiego dystrybutora: www.soundtrade.pl.